Je zou denken dat kerkenverzekeraar Donatus door de ontkerkelijking te maken heeft met een teruglopend aantal te verzekeren objecten. Maar dat is niet het geval, zegt Simon Kadijk, directeur van Donatus. Er wordt namelijk minder gesloopt dan vroeger.
‘Het is nu pas goed zichtbaar dat er gemiddeld twee kerken per week hun oorspronkelijke functie verliezen.’
Donatus Verzekeringen is gespecialiseerd in het verzekeren van kerken, kloosters en monumenten tegen onder andere brand, blikseminslag, storm, waterschade en diefstal. Als onderlinge brand- en ongevallenverzekeraar is Donatus zelf risicodrager voor deze verzekeringen en bepaalt dus zelf het schaderegelingsbeleid. Een onderlinge (zonder winstoogmerk) die tevens de functie van tussenpersoon vervult. Dit voor particulieren die verbonden zijn aan verzekerde kerkelijke, religieuze, charitatieve, culturele en wetenschappelijke instellingen die een polis hebben bij Donatus. Dat geldt ook voor de eigenaren van verzekerde monumenten en hun gezinnen.
Kerkenverzekeraar
Tot 2002 was Donatus puur een kerkenverzekeraar. Daarna kwamen er ook monumenten bij. Die nieuwe markt groeit heel langzaam. In 2010 haalde de verzekeraar nog geen procent van haar inkomsten uit niet-religieuze monumenten. Vandaag de dag is deze markt goed voor 10% van de premie-inkomsten. En dat percentage zal volgens Kadijk ongetwijfeld verder stijgen. “Op dit moment hebben we slechts 7% van de rijksmonumenten in verzekering. Wat dat betreft zie ik alleen maar groeikansen. Daarnaast maak ik mij eerlijk gezegd ook geen zorgen over de ontkerkelijking waar iedereen zo vol van is.
In 2008, het ‘Jaar van het Religieus Erfgoed’, heeft de Stichting Religieus Erfgoed 2008 onderzoek laten doen naar de ontkerkelijking in Nederland. Uit het onderzoek van professor Nelissen kwam naar voren dat er van de 180 kloosters nog zo’n 15 tot 30 over zouden blijven. Er zouden bovendien circa duizend kerken aan de eredienst worden onttrokken, wat neerkomt op gemiddeld twee kerken per week.”
Ontkerkelijking
Deze voorspelling is sinds 2008 rond blijven zingen, zegt Kadijk. “Waar niemand echt rekening mee heeft gehouden, is het feit dat het besluitvormingsproces binnen kerken lang duurt. En dat we te maken zouden krijgen met een crisis. Het is nu pas goed zichtbaar dat er gemiddeld twee kerken per week hun oorspronkelijke functie verliezen. Nevenbestemmingen en herbestemmingen gaan nu dan ook in rap tempo. Tussen 1975 en 2005 zijn veel kerken gesloopt.”
Bisdommen zijn bang dat de kerk voor een appel en een ei verkocht wordt.
Allerlei stichtingen en samenwerkingsverbanden proberen zich op de markt te begeven om kerken te helpen een nieuwe bestemming te vinden. Ze gaan ieder voor zich het wiel uitvinden, terwijl er volgens Kadijk juist meer samengewerkt zou moeten worden om de kennis te bundelen. “De overheid zou moeten faciliteren om koudwatervrees weg te halen. Bisdommen zijn bang dat de kerk voor een appel en een ei verkocht wordt. Door inmenging van de overheid zouden de belangen van alle partijen in evenwicht gehouden kunnen worden.”
Visueel eigendom
Omdat de kerk nu vaker als visueel eigendom wordt gezien, worden tegenwoordig steeds minder kerken gesloopt. De huidige verzekerden verkopen de kerk, maar het gebouw zelf blijft daarna bestaan. “Die verandering merken wij in de portefeuille. Bij Donatus is zoveel kennis en ervaring aanwezig over het verzekeren van kerken en monumentale panden. De kans dat een verkocht object door de nieuwe eigenaren weer bij ons in de verzekering wordt gedaan, is groot. Sterker, het gebeurt regelmatig dat we objecten via een andere verzekeraar aangeboden krijgen, gewoon omdat dit onze expertise is. Wij kennen nagenoeg alle kerken in Nederland en kunnen daarover op maat advies leveren.”
‘We krijgen regelmatig objecten via een andere verzekeraar aangeboden.’
Van de 200 kloosters in Nederland heeft Donatus 98% verzekerd. Slechts vier of vijf kloosters zijn elders ondergebracht. Van alle kerken in Nederland is 80% bij Donatus verzekerd. De overige 20% is verdeeld onder 15 verzekeraars, zegt Kadijk.
Mijn Donatus
Kadijk is dus verre van bang voor de gevolgen van de ontkerkelijking in Nederland. Maar van achterover leunen is geen sprake. Kadijk: “Er is wel een aantal dingen die we nu anders gaan doen. Begin 2017 wordt ‘Mijn Donatus’ in gebruik genomen. Een onlinetool waarmee verzekerden zelf kunnen bepalen hoe zij hun object willen verzekeren. Ook inhoudelijk hebben we een aantal zaken aangepast. Onze leden – we zijn een onderlinge – sloten van oudsher een 10-jarig verzekeringscontract. We realiseren ons dat dat niet meer van deze tijd is. We hebben al jaren een premie van 0,8 promille. Ook al stijgen de waterschades, die premie mag ik niet verhogen.”
‘Op dit moment heeft nagenoeg geen enkel kerkbestuur een eigen risico.’
Kortingstaffels
Sinds kort kunnen de leden in Mijn Donatus nu ook een contract sluiten voor één, drie of vijf jaar. Loyaliteit wordt daarbij extra beloont. Kadijk: “Leden kregen voorheen 10% korting op een verzekering met een contract van tien jaar. Ook dat hebben we aangepast. Wordt gekozen voor een periode van vijf jaar, dan ontvangt men nu 10% korting. Trouwe leden die meer dan tien jaar bij ons verzekerd zijn – en dan hebben we het over 70% van onze leden – ontvangen zelfs 20% korting. Wij hebben onze positie tenslotte aan al deze trouwe leden te danken. Daarom vinden wij dat we deze leden extra moeten belonen.”
Vorkconstructie
Donatus voert ook een eigen risico in. Op dit moment heeft nagenoeg geen enkel kerkbestuur een eigen risico. Als iemand kiest voor een eigen risico dan kan de korting oplopen tot 50%. Maak je als verzekerde bovendien gebruik van de vorkconstructie, waarbij men slechts een deel van de herbouwwaarde verzekert, dan ontvangt de verzekerde nog eens 25% extra korting op de premie. Bovenop al deze kortingen komt ook nog eens de ledenrestitutie. “Dat betekent dat een premie van bijvoorbeeld 10.000 euro per jaar, onder de nieuwe voorwaarden kan zakken naar 1.650 euro per jaar. Die premie kan ook prima uit. Bij kleine schades hoeven we immers vanwege het eigen risico geen werk meer te verzetten.”
Auteur: Cindy van der Helm, directeur ZZindi Corporate Communicatie
Elke werkdag het belangrijkste financiële nieuws in uw mailbox? Meld u gratis aan voor InFinance Daily.
