Het Centraal Planbureau concludeert in de studie ‘Sturen naar vermogen’ dat het belangrijk is om vermogensopbouw in de eigen woning en via pensioenen in samenhang te bezien. Bij veel huishoudens zijn de buffers te laag en is het lastig om een woning te kopen. CPB noemt daarbij een aantal opties om pensioenvermogen eerder aan te spreken om of premiegeld vrij te maken. Deze theoretische verkenning leidt volgens de Pensioenfederatie niet tot de gewenste oplossing. “En leidt altijd tot een lager pensioen, een onwenselijke situatie.”
Wat betreft pensioen en woningbezit noemt CPB twee ingrepen die de vermogensopbouw beter in balans kunnen brengen: Een lagere premie voor mensen die ook hun hypotheek aflossen en een eenmalige greep uit de pensioenpot bij aankoop van de woning.
Minder pensioen
Pensioenfederatie: “Bij de eerste ingreep concludeert CPB dat woningeigenaren na aflossing minder hoge woonlasten hebben, dus met minder pensioen toe kunnen. Woningeigenaren hebben veelal al een lager pensioen in verhouding tot hun laatste inkomen dan huurders, als gevolg van verschillen in loonprofiel gedurende de levensloop. Ook wijst CPB op de mogelijkheid om bij lagere woonlasten dankzij aflossing bij te sparen in de 3e pijler. Onderzoek leert dat de meeste mensen dit niet doen, omdat meer waarde wordt gehecht aan consumptie nu dan consumptie later. Ook het verkopen van de woning en verhuizen naar een kleinere woning wordt door weinig ouderen gedaan; de meesten willen graag zo lang mogelijk in het huis blijven wonen. Versoepeling van de eis om de hypotheek volledig af te lossen lijkt daarom effectiever om te voorkomen dat burgers aan het eind van hun leven over onnodig veel vermogen beschikken.”
Weinig soelaas
Een eenmalige greep in de pensioenpot lijkt volgens de Pensioenfederatie ook weinig soelaas te bieden. “Het zou de woningprijs opstuwen en de groep die de meeste moeite heeft om een woning te kopen, jongeren, heeft nog weinig pensioen opgebouwd. Theoretisch zijn de lange balansen een probleem, maar praktisch gezien is de uitruil tussen vermogens nu en straks beperkt, willen mensen niet op een veel lager pensioen uitkomen.”
Hoge lasten
Pensioenfederatie: “CPB stelt ook dat het voor jongeren gezien hun hoge lasten (kinderen, studieschuld, woning) aantrekkelijk kan zijn om later te starten met de pensioenopbouw. CPB schrijft daarbij dat dit gepaard gaat met het risico op een lager pensioen. Vanzelfsprekend leidt het betalen van minder pensioenpremie tot meer ruimte voor jongeren om vermogen in een meer liquide vorm op te bouwen. CPB concludeert elders in het rapport dat sparen of een buffer aanhouden, echter niet vanzelfsprekend is voor veel huishoudens. Een lagere pensioenpremie voor jongeren zal dus inderdaad veelal resulteren in meer consumptie op de korte termijn en minder later.”
Elke werkdag het belangrijkste financiële nieuws in uw mailbox? Meld u gratis aan voor InFinance Daily.
