DNB boekt over 2023 een negatief resultaat van bijna 3,5 miljard euro. Het grootste deel hiervan (ruim 2,3 miljard euro) wordt opgevangen door de voorziening voor financiële risico’s, het resterende verlies van ruim 1,1 miljard euro gaat ten laste van kapitaal en reserves. Deze cijfers zijn in lijn met eerdere verwachtingen. De buffers van DNB zijn naar verwachting groot genoeg om toekomstige verliezen op te vangen.
Het negatieve resultaat over 2023 is volgens de toezichthouder een gevolg van de renteverhogingen die de ECB in dat jaar doorvoerde om de inflatie terug te dringen. Doordat de rente werd verhoogd, zijn de rentelasten voor DNB toegenomen terwijl de rentebaten nauwelijks toenamen. De renteverhogingen van centrale banken leiden ook elders tot negatieve resultaten, binnen en buiten de eurozone.
Gevolg aankoopprogramma’s
DNB is een van de centrale banken waar het resultaat relatief slecht uitvalt. Om de gevolgen van de Covid19-pandemie te verzachten hebben de centrale banken in het eurosysteem op grote schaal staatsobligaties van hun land aangekocht om de liquiditeit te vergroten en de rentes te drukken. Dit beleid wordt aangeduid met kwantitatieve verruiming. Vanwege de hoge kredietwaardigheid van de Nederlandse Staat heeft DNB die obligaties tegen relatief lage rentes aangekocht. Tegenover de verliezen van DNB staan echter ook lagere financieringskosten voor de Nederlandse overheid. Het bedrag dat de Nederlandse Staat dankzij het ECB-beleid van kwantitatieve verruiming aan rentelasten op de staatsschuld heeft bespaard wordt geschat op circa 28 miljard euro. Dit voordeel is groter dan de verliezen die DNB over 2023 en de komende jaren naar verwachting lijdt.
Ramingen
Op basis van de meest recente ramingen per jaareinde verwacht de toezichthouder dat de buffers positief blijven. Deze verwachtingen zijn gunstiger dan de prognoses die in december 2023 zijn gepubliceerd. DNB maakte eerder in een brief aan de minister van Financiën bekend dat er als gevolg van gestegen rentes een aantal jaren met verliezen aan zat te komen. Dat blijft voorlopig zo, ook al prijst de markt inmiddels weer rentedalingen in. Vanaf 2029 verwacht de bank een positief resultaat te boeken. “Dan werken we de eerste jaren aan herstel van onze buffers en daarna wordt weer dividend uitgekeerd aan de Staat. Deze verwachting over het bufferherstel is echter met veel onzekerheid omgeven. De cumulatieve verliezen zijn namelijk sterk afhankelijk van de feitelijke renteontwikkelingen. De mogelijkheid blijft bestaan dat de cumulatieve verliezen groter zijn dan het kapitaal en de reserves. Eerdere ramingen lieten dat al zien.”
Negatieve buffers geen belemmering voor kerntaak DNB
Een groot verlies of zelfs een tijdelijk negatief kapitaal vormt geen belemmering voor het uitvoeren van de kerntaak van DNB, die gericht is op prijsstabiliteit. Omdat een centrale bank in principe niet in gebreke kan blijven ten aanzien van haar verplichtingen in de eigen valuta is er geen discontinuïteitsrisico. Het is wel nodig dat DNB op lange termijn voldoende winstgevend is om op een efficiënte en geloofwaardige manier monetair beleid te voeren. Tussen de invoering van de euro in 1999 en 2021 heeft DNB in totaal 22,6 miljard euro winst gemaakt. Hiervan is 16,2 miljard euro in de vorm van dividend uitgekeerd aan de Nederlandse Staat. De andere 6,3 miljard euro heeft de toezichthouder gebruikt om zijn buffers te versterken. Eind 2021 bedroegen de buffers ruim 11 miljard euro. Daar is na twee jaar negatieve resultaten nog ruim 7 miljard van over.
Elke werkdag het belangrijkste financiële nieuws in uw mailbox? Meld u gratis aan voor InFinance Daily.
