Calcasa onderzocht de mogelijkheden die starters momenteel hebben op de woningmarkt. Hieruit blijkt dat een gemiddelde starter slechts 3,4% van de koopwoningen in Nederland kan financieren. Zelfs met eventuele hulp van de ouders hebben starters moeite om een geschikte koopwoning te vinden.
De regionale verschillen zijn wel vrij groot, voegt Calcasa direct toe. “Aan een koopwoning in de hoofdstad hoeven starters vrijwel niet te denken, hier is namelijk slechts 0,3% van de woningen betaalbaar voor deze groep. In Heerlen maken ze met 35% echter een stuk meer kans.”
Tweeverdienende starters hebben meer kansen op de woningmarkt. Zij komen volgens Calcasa in aanmerking voor 40% van de koopwoningen. Indien de ouders nog een bijdrage leveren met de maximale eenmalige schenkingsvrijstelling, dan is dit ruim 47%.
Leeftijdscategorie 25-35 jaar
Voor starters onder de 35 jaar geldt dat ze geen overdrachtsbelasting hoeven te betalen bij aankoop van hun woning. Calcasa keek daarom ook specifiek naar de leeftijdscategorie 25-35 jaar. In 2021 bedroeg het gemiddelde bruto-jaarsalaris van deze groep 45.000 euro. Calcasa: “Indien we dit bedrag indexeren met de CAO-loonstijging van 2022 en 2023, dan ligt dat gemiddelde nu op ruim 48.000 euro. Doordat de gemiddelde hypotheekrente op dit moment op ongeveer 4% ligt, kan een gemiddelde starter volgens de leennormen van NIBUD en met de extra voordelen – zoals het niet hoeven betalen van overdrachtsbelasting – nu ongeveer twee ton lenen.”
Keuzemogelijkheden starters
Van de bijna 4,5 miljoen koopwoningen in Nederland hebben slechts ruim 150.000 woningen een waarde van 200.000 euro of lager, legt Calcasa uit. “Dit komt neer op ruim 3%. De keuzemogelijkheden die starters hebben zijn dus zeer beperkt. De regionale verschillen hierin zijn enorm. In bijna de helft van de Nederlandse gemeenten (49%) komt een starter in aanmerking voor minder dan 1% van de koopwoningen. Dit is voornamelijk in de provincies Noord- en Zuid-Holland en Noord-Brabant. In de gemeenten Blaricum, Landsmeer en Laren is op dit moment vrijwel geen enkele woning te vinden voor een starter.
Starters die een woning zoeken in Friesland, Groningen, Zeeland of Limburg hebben meer kans. In Heerlen is ruim 35% van de koopwoningen te betalen voor starters, in Kerkrade en Pekela ruim 32%. Ook in Veendam en Terneuzen maakt een starter met ruim 20% van de woningen een goede kans op een koophuis. Onderstaande figuur toont het percentage woningen waarvoor een starter in aanmerking komt.”
Perspectief
Indien de huizenprijzen met 5% verder dalen, dan stijgt het aantal woningen waarvoor een starter in aanmerking komt tot 4,6%. Dit geeft toegang tot ongeveer 50.000 extra woningen. Tweeverdieners hebben met een daling van de huizenprijzen met 5% toegang tot 45% van de woningen. Een stijging van ruim 5%.
Op het moment dat de huizenprijzen met 10% dalen, dan hebben de starters met bijna 275.000 woningen toegang tot 6,1% van de koopwoningen. Tweeverdieners hebben dan met 2,2 miljoen woningen toegang tot de helft van de koopwoningvoorraad. “Koppel daaraan een eventuele schenkingsvrijstelling en de situatie voor een starter gedurende 2023 is een stuk beter dan toen deze begon”, besluit Calcasa positief.
Elke werkdag het belangrijkste financiële nieuws in uw mailbox? Meld u gratis aan voor InFinance Daily.