Huishoudens die ten opzichte van hun inkomen veel lenen voor hun hypotheek, hebben een verhoogde kans op betalingsproblemen. Betalingsachterstanden komen in Nederland echter nog relatief weinig voor. Dat blijkt uit een analyse van de financiële situatie van huishoudens die hypotheken hebben afgesloten in de periode 2012 tot en met 2017. De recent fors gestegen inflatie, energieprijzen, rente en kosten voor levensonderhoud, kunnen in de toekomst mogelijk tot meer betalingsproblemen leiden.
In de datastudie ‘Maximaal lenen voor de hypotheek?’ analyseert de AFM de samenhang tussen leenbedragen en betalingsachterstanden. Het onderzoek bevat een analyse van de hypotheek van huishoudens (in 2012-2017) in verhouding tot de woningwaarde en de financiële situatie. De hypothecaire financieringslastnorm, de zogeheten LTI-norm, is het uitgangspunt. Huishoudens die veel lenen in verhouding tot deze norm lopen een groter risico op betalingsachterstanden dan overige huishoudens. Dit risico lijkt voor koopstarters iets groter te zijn, blijkt uit de analyse van de meest recente publieke data.
Minder financiële ruimte
AFM: “Nederlandse huishoudens lenen de laatste jaren steeds meer voor de hypotheek ten opzichte van hun inkomen. Een huishouden dat maximaal leent voor de hypotheek, heeft nog maar beperkte ruimte om financiële tegenslagen op te vangen. De omstandigheden waren de afgelopen jaren relatief gunstig, met sterk stijgende huizenprijzen en lage rente. Koopstarters die recent een maximale hypotheek hebben afgesloten worden, door de huidige economische situatie, geconfronteerd met aanzienlijk minder budgettaire ruimte.”
Nibud
Het Nibud maakt zich in het recente onderzoek Rondkomen en betalingsproblemen 2022 zorgen over het rondkomen van huishoudens met name in de groep jongvolwassenen onder 35 jaar. De AFM heeft hypotheekverstrekkers al gewezen op wat zij kunnen en moeten doen om eventuele betalingsproblemen van klanten tegen te gaan.
Extreme koopkrachtdaling
De uitzonderlijke koopkrachtdaling in 2022 zet de financieringslastsystematiek/leennormen onder druk. De leennorm is niet afgesteld op de extreme koopkrachtdaling die huishoudens in 2022 meemaken. De AFM heeft hierover eerder haar zorgen geuit in de consultatiereactie op het Advies Financieringslastnormen 2023 van het Nibud.
Elke werkdag het belangrijkste financiële nieuws in uw mailbox? Meld u gratis aan voor InFinance Daily.
