Binnen het Actieplan Consumentenkeuzes werken de financiële sector, consumentenorganisaties en kennisinstituten op initiatief van het ministerie van Financiën samen, om vernieuwende manieren te ontwikkelen om consumenten een financieel gezonde keuze te laten maken. “Het enthousiasme waarmee de verschillende partijen hun deelname aan het Actieplan invullen is groter dan wij vooraf hadden ingeschat”, vertelt Gabriëlle van Veen van het ministerie van Financiën.
“Een minder intuïtieve en meer weloverwogen consumentenkeuze is van groot belang”
Als je wilt dat consumenten betere keuzes maken, dan moet je zorgen voor een goede omgeving waarbinnen die keuzes gemaakt worden. Deze conclusie vormde in 2018 het begin van wat nu het Actieplan Consumentenkeuzes is geworden. Het Actieplan wordt gecoördineerd door de afdeling Marktgedrag en Effectenverkeer binnen de directie Financiële Marken van het ministerie van Financiën. Het ministerie is in samenwerking met Wijzer in geldzaken initiatiefnemer.
Gabriëlle van Veen (foto) was tot eind februari als plaatsvervangend hoofd van de afdeling Marktgedrag en Effectenverkeer nauw betrokken bij de coördinatie van het Actieplan. “Er is lang van uitgegaan dat wanneer je consumenten van de juiste informatie voorziet, zij vanzelf passende – rationele – beslissingen nemen. Dat bleek echter in de praktijk lang niet altijd op te gaan. We weten inmiddels dat een deel van de consumenten door een gebrek aan tijd, motivatie en parate kennis, hun keuzes sneller en meer intuïtief maakten. Juist omdat een beslissing deels intuïtief wordt genomen, heeft de manier waarop de keuzes gepresenteerd worden een sterk sturende werking. De sleutel tot die keuzeomgeving is de financiële sector.”
Interessante inzichten
In plaats van nieuw beleid te maken, koos het ministerie ervoor zichzelf de rol van stimulerende verbinder te geven. Van Veen: “Door partijen binnen de financiële sector, consumentenorganisaties en gedragsexperts samen te brengen, kunnen die elkaar versterken en onderling ideeën uitwisselen over hoe je binnen de keuzeomgeving consumenten minder intuïtieve en meer weloverwogen keuzes kunt laten maken.”
Dat idee leidde tot de uitnodiging van de minister eind 2018, waarin hij deze partijen uitnodigde om vernieuwende manieren te ontwikkelen om consumentenkeuzes te faciliteren. Dit met als doel gezamenlijk te komen tot een actieplan om nieuwe initiatieven te stimuleren die financiële consumentenkeuzes simpeler maken. Uit de eerste afgeronde initiatieven zijn interessante inzichten verkregen, zo liet minister Wopke Hoekstra de Tweede Kamer dit voorjaar weten.
Sector helpt ook zichzelf
Het ministerie organiseert onder andere bijeenkomsten waar al deze partijen hun resultaten en opgedane kennis met elkaar delen. Dit gebeurde eerst fysiek en sinds de coronamaatregelen van kracht werden digitaal. Financieel adviseurs worden via brancheverenigingen zoals Adfiz en de Organisatie van Financiële Dienstverleners (OvFD) actief vertegenwoordigd in het Actieplan.
Van Veen: “Het enthousiasme waarmee de verschillende partijen hun deelname aan het Actieplan invullen was groter dan wij vooraf hadden ingeschat. Dat is echt heel mooi om te zien. Partijen durven aan elkaar hun kwetsbaarheid te tonen om er vervolgens samen beter van te worden. Niet alleen nieuwe ideeën, maar ook vastgelopen processen en ideeën worden daar openlijk met elkaar besproken. In dat opzicht wordt niet alleen de consument geholpen, maar ook de deelnemende partijen zelf.”
Het hele interview met Gabriëlle van Veen over het Actieplan Consumentenkeuzes is gepubliceerd in InFinance magazine.
Het magazine kunt u hier kosteloos digitaal lezen.
Elke werkdag het belangrijkste financiële nieuws in uw mailbox? Meld u gratis aan voor InFinance Daily.
