Voor Stefan Duran, Branch Head NL bij elipsLife, zijn er wat pensioenen betreft twee hoofdthema’s in 2017: het pensioen voor de zelfstandige ondernemer en het fenomeen doorbeleggen. Op deze thema’s zal dit jaar een doorbraak plaatsvinden, voorspelt hij.
‘Traditionele aanbod maakt plaats voor oplossingen die aansluiten bij de wens en de behoefte van de zelfstandige.’
Duran ziet de doorbraak op het gebied van pensioen voor de zelfstandige niet uit de hoek van de wetgeving komen, maar meer van de kant van aanbieders. “Er zullen in 2017 oplossingen komen die aansluiten bij de wens en de behoefte van de zelfstandige. Daardoor zal uiteindelijk de witte vlek van zelfstandigen die onverzekerd zijn of geen pensioen opbouwen – die op dit moment nog vrij groot is – een stuk kleiner worden. Ik denk dat er echt een ommekeer zal komen.”
De vraag is natuurlijk waarom het pensioen voor zelfstandigen tot op heden nog niet van de grond gekomen is en waarom ze zo vaak nog onverzekerd zijn. Dat hee volgens Duran alles te maken met het traditionele aanbod in de markt, dat niet aansluit bij de behoeften van zelfstandigen. “Maar daar gaat verandering in komen. Ik weet dat er een aantal partijen volop bezig zijn met het ontwikkelen van producten in deze richting.”
Ondernemersgeest
Volgens Duran hebben zelfstandigen bijvoorbeeld behoefte aan calamiteitsdekking. “De echte zelfstandige heeft ondernemersgeest, die laat zich niet tegenhouden door een verkoudheid of zelfs een gebroken been, daar vindt hij wel een oplossing voor. Of hij zorgt ervoor dat hij genoeg reserve heeft om dat te overbruggen. Maar bij een echte calamiteit heeft hij financiële armslag nodig om toch weer een manier te vinden om geld te verdienen en waarde toe te voegen aan de economie.” Duran voorspelt dat de oplossingen die nu worden ontwikkeld, zullen aanslaan bij zelfstandigen. “Het zal bij deze doelgroep uiteindelijk ook leiden tot een beter imago van de financiële dienstverlening.”
Bij de lancering is volgens hem van belang dat deze producten worden ondersteund door de juiste platforms en social media, én dat ze niet te complex zijn. “Zodat een zelfstandige het direct begrijpt en ziet dat het voor hem toegevoegde waarde heeft.”
Verplicht pensioenfonds?
Eerder dit jaar werd bekend dat het kabinet met de gedachte speelde een verplicht pensioenfonds voor zelfstandigen in te stellen, omdat een kwart van hen onvoldoende pensioen opbouwt. Zou het er in 2017 van komen? Duran denkt van niet. “Het staat zo ver af van zelfstandigen, dat het geen kans van slagen heeft”, zegt hij.
‘Verplicht pensioenfonds staat zo ver af van zelfstandigen’
Een voordeel van zo’n verplichtstelling zou volgens hem wel zijn dat het een ‘level playing field’ geeft. “Stel dat er twee zzp’ers zijn die hun diensten aanbieden, waarbij de één er wel voor heeft gekozen om iets voor zijn oude dag te regelen en de ander niet. Die laatste kan dan allicht een paar euro per uur minder vragen, om per saldo hetzelfde over te houden. Dat kun je zien als een vorm van concurrentievervalsing. Daarvoor zou een verplicht pensioenfonds wel soelaas bieden. Maar het druist in tegen de vrijheid waar een zelfstandig ondernemer juist naar op zoek is.”
Bovendien zullen politieke partijen hun vingers in een verkiezingsjaar waarschijnlijk niet willen branden aan zo’n heikel punt, verwacht Duran. “Daarom hebben nieuwe ontwikkelingen op het gebied van een passend aanbod voor zelfstandigen vanuit de commerciële hoek meer kans van slagen. En als dat een vlucht neemt, maakt dat een verplichtstelling in de toekomst ook minder noodzakelijk.”
De noodzaak van doorbeleggen
Een ander thema waarop komend jaar volgens Duran een doorbraak te verwachten is, is doorbeleggen. Daarbij wordt niet een vaste levenslange uitkering aangekocht op pensioendatum, maar blijft het pensioenkapitaal (deels) belegd voor risico van de gepensioneerde. Dit is sinds 1 augustus wettelijk mogelijk gemaakt in de Wet verbeterde premieregeling. Deelnemers aan een beschikbare premieregeling (of DC-regeling) hoeven het kapitaal niet meer in een keer aan te wenden voor een vast levenslang pensioen, maar kunnen ook kiezen voor een variabele uitkering. Ze mogen gedeeltelijk blijven doorbeleggen na de ingangsdatum van het pensioen. Zo kunnen ze voorkomen dat het pensioeninkomen, onder meer door de extreem lage rente, fors tegenvalt.
Duran: “De branche is volop in beweging om iets op dit gebied te ontwikkelen. De noodzaak daartoe wordt ook steeds groter. Ieder jaar gaan er meer mensen met pensioen die een DC-kapitaal hebben. Met een dalende rente worden de uitkeringen alleen maar schrijnender. Die mensen moeten de kans krijgen meer rendement op hun pensioenkapitaal te maken.”
Er zal volgens Duran de komende tijd onder meer een oplossing gevonden moeten worden voor het langlevenrisico. “In de wetgeving is nu vastgelegd dat er altijd een minimale levenslange uitkering moet plaatsvinden. Maar het is de vraag wat dat inhoudt. Misschien kan die uiteindelijk zo laag worden, dat het mogelijk wordt om dat langelevenrisico op te lossen. Het feit dat dit een heel heet hangijzer is, is er denk ik de oorzaak van dat er nog geen oplossingen zijn.”
‘Door de lage rente wordt de noodzaak om te gaan doorbeleggen steeds groter.’
Tot slot stelt hij dat er twee belangrijke issues zijn die spelen bij doorbeleggen: “Het eerste is de technische invulling. Het andere punt is dat je massa moet creëren. Je hebt een grote groep mensen nodig die gaan kiezen voor doorbeleggen, om het langlevenrisico verzekeringstechnisch op te kunnen vangen. Maar ik denk dat dat probleem snel opgelost zal worden. Het aantal mensen dat met pensioen gaat, neemt toe. En door de lage rente wordt de noodzaak om te gaan doorbeleggen steeds groter. Er zal dus volgens mij, met de huidige marktomstandigheden, massaal voor worden gekozen, zodra er een oplossing is.”
Elke werkdag het belangrijkste financiële nieuws in uw mailbox? Meld u gratis aan voor InFinance Daily.
