Na jaren discussiëren zal het kabinet in het voorjaar van 2024 waarschijnlijk een wetsvoorstel indienen om een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) te verplichten voor zelfstandigen. Veel ondernemers zien zo’n verplichte kostenpost niet zitten, al zijn er ook genoeg voorstanders. De verzekering zal het inkomen van zelfstandigen namelijk veel beter beschermen bij ziekte en arbeidsongeschiktheid.
Wat is een AOV?
Met een arbeidsongeschiktheidsverzekering ben je als zelfstandig ondernemer verzekerd van een inkomen als je helemaal of voor een deel arbeidsongeschikt raakt. Je krijgt in geval van arbeidsongeschiktheid meestal geen uitkering van de overheid, zoals iemand in loondienst. Hier moet je als zelfstandige zelf voor zorgen. Je kunt zo’n financieel vangnet regelen door een AOV af te sluiten bij een verzekeraar. Als je arbeidsongeschikt raakt en je je werk niet meer kunt uitvoeren, kom je op deze manier niet zonder inkomen te zitten.
De verplichte AOV
Momenteel is een arbeidsongeschiktheidsverzekering niet verplicht voor zelfstandigen. Niet iedereen sluit het dan ook af, bijvoorbeeld vanwege de kosten. Ondernemers die wel een AOV afsluiten, kunnen kiezen uit verschillende soorten verzekeringen: beroepsarbeidsongeschiktheid, passende arbeid en gangbare arbeid. De verschillen hiertussen zitten vooral in de voorwaarden die gelden rondom het bepalen van het uitkeringspercentage van de arbeidsongeschiktheidsverzekering.
Binnen je gekozen verzekering kun je vaak ook kiezen uit meerdere pakketten: ga je bijvoorbeeld voor eentje die voor een kortere periode (van een paar jaar) of langere periode (tot aan je AOW-leeftijd) geld uitkeert?
Dit verandert bij de verplichte AOV, die waarschijnlijk tussen 2027 en 2029 ingaat. Er komt dan vermoedelijk een verzekering met standaard voorwaarden die wordt opgelegd vanuit de overheid. Zelfstandig ondernemers die onder de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering vallen, hebben:
- Een verzekering tot aan hun AOW-leeftijd;
- Een uitkering van maximaal 70% van hun laatstverdiende inkomen, gebaseerd op een inkomen tot maximaal 143% van het minimumloon;
- Een gegarandeerde uitkering die nooit hoger zal zijn dan 100% van het minimumloon;
- Een premie van naar schatting 7,5% tot 8% van hun inkomen;
- Een wachttijd van een jaar voordat ze in aanmerking komen voor een uitkering;
- Een aanvraagprocedure bij UWV;
- Identieke verzekeringsvoorwaarden ongeacht hun individuele situatie.
Wat zijn de voordelen van een verplichte AOV?
De verplichte AOV kan voor een (beginnende) zelfstandig ondernemer een te hoge kostenpost zijn. Als je er bewust voor hebt gekozen om geen AOV af te sluiten, kan het vervelend zijn dat je dit over enkele jaren verplicht wel moet doen. Toch biedt de verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandig ondernemers ook enkele voordelen. Redenen voor het verplichten van deze verzekering zijn:
- Financiële bescherming van alle zelfstandig ondernemers bij arbeidsongeschiktheid en het maakt tegelijkertijd de kosten en risico’s voor de samenleving kleiner;
- Het stopt oneerlijke concurrentie tussen werknemers en zelfstandigen. Zzp’ers zonder verzekering zijn voor opdrachtgevers namelijk vaak veel goedkoper dan personeel in loondienst.
- Het bevordert de sociale zekerheid en stabiliteit binnen de zelfstandige sector;
- Het voorkomt dat zelfstandig ondernemers afhankelijk worden van bijstand, aangezien elke zzp’er verzekerd is.
Nu afsluiten of wachten?
Als je arbeidsongeschikt raakt en geen AOV-verzekering of grote buffer hebt, kan het lastig zijn om rond te komen. Het is dus belangrijk dat je – ongeacht de komst van de verplichte AOV – goed nadenkt over het financiële risico dat je loopt als je mogelijk arbeidsongeschikt raakt. Als je de verzekering afsluit, heb je voor jezelf het risico op arbeidsongeschiktheid gedekt.
Elke werkdag het belangrijkste financiële nieuws in uw mailbox? Meld u gratis aan voor InFinance Daily.
