Studenten vinden het vanzelfsprekender om geld te lenen als gevolg van het studievoorschot en de huidige lage rente. Desondanks is de kennis over renteregels onder deze doelgroep beperkt, zo onderzocht het Nibud.
Als gevolg van de invoering van het studievoorschot zijn twee keer zoveel studenten gaan lenen. Van de eerste- en tweedejaars in het studiejaar 2015 had 30% een rentedragende lening. Van de huidige eerste- en tweedejaars is dat 62%.
Ook doen studenten vaker een beroep op hun ouders. Ze blijven vaker thuis wonen en krijgen vaker een financiële bijdrage van hen. Er zijn niet meer studenten gaan werken, maar de studenten die werken, maken wel meer uren dan in 2015. Het Nibud ziet dat de groep studenten die de hoogte van de lening bepaalt door het benodigde bedrag precies uit te rekenen, is gegroeid van 21 naar 30 procent.
Studenten hebben vaak meerdere motieven om te lenen. 60% van hen leent om de noodzakelijke lasten te kunnen betalen. Ook leent bijna de helft omdat hun ouders niet of onvoldoende (kunnen) bijdragen. Voor 44% van de studenten met een studieschuld zijn de gunstige leenvoorwaarden een belangrijke reden om te lenen.
Lenen is heel normaal
De studenten van nu groeien op met het idee dat lenen heel normaal is. Nibud: “Als zij bewust kijken hoeveel zij nodig hebben voor hun studie en goed beseffen dat de lening een schuld is, hoeft lenen geen probleem te zijn.”
Echter leent ruim een kwart van de studenten met een studievoorschot op dit moment het maximale bedrag zonder te kijken of dit het bedrag is dat zij daadwerkelijk nodig hebben. Het Nibud vindt dat dit tot onnodig hoge schulden kan leiden en pleit ervoor dat studenten goed kijken welk bedrag zij moeten lenen.
Kennis renteregels beperkt
Het Nibud heeft de studenten negen stellingen over de regels rondom de studieschuld voorgelegd. Slechts 4% heeft deze stellingen allemaal juist beantwoord. Driekwart van de studenten had meer dan de helft goed.
Een meerderheid van 64% weet dat een hypotheekverstrekker rekening houdt met de studieschuld en dat deze consequenties heeft voor de maximale hypotheek die zij kunnen krijgen. De studenten weten het minst goed dat ze vanaf het moment dat ze studieschuld opbouwen eveneens elk jaar rente opbouwen (39%). Ook weten ze niet dat de rente na afloop van hun studie niet elk jaar verandert, maar één keer per vijf jaar (45%). Op dit moment is die rente verwaarloosbaar, maar het rentepercentage van 0 staat niet vast.
Het Nibud vermoedt dat meer duidelijkheid, voorlichting en begeleiding van ouders en professionals de student kunnen helpen om zich bewuster te zijn van de gevolgen van lenen. Daarnaast kan het voor studenten lonen om te onderzoeken of er andere mogelijkheden zijn om inkomsten te vergaren.
Handreiking voor professionals
Het Nibud heeft op basis van dit Studentenonderzoek een handreiking ontwikkeld. De Handreiking Student & Financiën is bedoeld voor professionals die voorlichting en advies geven aan (aankomende) studenten en hun ouders, zoals studentendecanen en maatschappelijk en financieel dienstverleners.
De handreiking geeft een actueel beeld van de financiële situatie van hbo- en wo-studenten. Aan alle inzichten worden praktische tips en adviezen gekoppeld die de professional kan inzetten in de begeleiding/ondersteuning van studenten.
Elke werkdag het belangrijkste financiële nieuws in uw mailbox? Meld u gratis aan voor InFinance Daily.
