Kredietverstrekkers moeten de rente op een doorlopend krediet gedurende de looptijd in de pas laten lopen met de relevante marktrente, dus óók als die rente daalt. Dat is de einduitspraak van het Kifid in een beroepsprocedure tegen Interbank.
De bank moet voor haar klant de verschuldigde rente opnieuw berekenen en teveel betaalde rente terugbetalen. De klachtzaak leidde in 2019 al tot twee soortgelijke tussenuitspraken. Interbank gaf deze week overigens aan per 1 mei te stoppen met alle lopende doorlopende kredieten. De bank kondigde eveneens aan de renteverhogingen die in oktober 2017 en april 2018 zijn doorgevoerd binnen de portefeuille doorlopend krediet terug te draaien.
Als referentie voor de marktrente geldt vanaf 1 juni 2010 de rentereeks zoals DNB die publiceert. Voor de periode van 1 januari 1998 tot 1 juni 2010 dient de CBS-rentereeks gecorrigeerd met 0,91 procentpunt als referentie voor de marktrente.
Bij het aangaan van een doorlopend krediet kan de bank een lagere of hogere kredietvergoeding hanteren dan de gemiddelde marktrente. Op dat moment wordt de prijs van het doorlopend krediet bepaald. Met het sluiten van de kredietovereenkomst stemt de consument in met het aangeboden rentetarief.
Daarmee is ook het verschil vastgelegd tussen de individuele kredietvergoeding en het gemiddelde rentetarief in die markt, aldus de Commissie van Beroep van het Kifid. “De bank is gehouden om dat verschil te handhaven en zo het rentetarief gedurende de looptijd in de pas te laten lopen met de marktrente.”
Interbank moet het rentetarief voor het doorlopend krediet aan deze consument opnieuw berekenen voor de periode vanaf 1 januari 2005. Het verschil tussen het rentetarief op 1 januari 2005 en de referentierente op 1 januari 2005 dient de bank gedurende de looptijd te handhaven.
Onafhankelijk onderzoek
In de uitspraak van januari 2019 over rentetarieven voor doorlopend krediet heeft de Commissie van Beroep geconcludeerd dat de DNB-rentereeks zoals gepubliceerd vanaf 1 juni 2010 dient als referentie voor de marktrente. Voor de periode tot 1 juni 2010 was er onderzoek nodig naar de gemiddelde rente op doorlopende kredieten voor consumenten. Op verzoek van Kifid en met instemming van betrokken consument en bank hebben drie onafhankelijk deskundigen onderzocht wat als referentie voor de marktrente kan gelden in de periode tot juni 2010.
Het onderzoek wijst uit dat voor de periode van 1 januari 1998 tot 1 juni 2010 de CBS-rentereeks het uitgangspunt kan zijn voor de referentierente. Dit is een voor consumenten toegankelijke en eenvoudig te gebruiken referentierente, zo blijkt uit het deskundigenrapport. De CBS-rentereeks volgt dezelfde trend als de DNB-rentereeks. Wel is op 1 juni 2010 de gemiddelde CBS-rente 0,91 procentpunt hoger dan de DNB-rente.
De Commissie van Beroep vindt het niet rechtvaardig om voor de referentierente een verschil te maken tussen doorlopend krediet dat is afgesloten voor of vanaf 1 juni 2010. Zij concludeert dat de CBS-rentereeks moet worden gecorrigeerd, zodat deze aansluit bij de DNB-rentereeks. Voor doorlopend krediet afgesloten vóór 1 juni 2010 wordt de marktrente daarom vastgesteld aan de hand van de CBS-rentereeks met een aftrek van 0,91 procentpunt.
Meer klachten
Kifid heeft nog enkele tientallen soortgelijke klachten in behandeling, die zijn aangehouden in afwachting van de einduitspraak van de Commissie van Beroep. Bij de beoordeling van deze klachten zal de Geschillencommissie vasthouden aan de lijn zoals nu in deze einduitspraak van de Commissie van Beroep uiteengezet. Vanzelfsprekend wordt iedere klacht op zijn eigen merites beoordeeld en kunnen specifieke omstandigheden ertoe leiden dat een uitspraak afwijkt.
Elke werkdag het belangrijkste financiële nieuws in uw mailbox? Meld u gratis aan voor InFinance Daily.
