Er is heel wat te verbeteren aan de kennis- en ervaringstoets die consumenten moeten afleggen voor het afsluiten van execution only-producten. Dat bleek dinsdag bij het symposium dat Cito organiseerde over de toets.
Secretaris Maaike Verhoef van de NVHP, een van de sprekers tijdens het symposium, legde de vinger op de (vele) zere plekken. De kennis- en ervaringstoets wordt nu meestal ontwikkeld door een marketingafdeling, betoogde zij. De toets wordt veelal aangeboden omdat het moet, om te voldoen aan de wettelijke verplichting. Dat de toetsen niet altijd even goed zijn, levert volgens haar heel wat risico’s op: dat de klant een verkeerd product krijgt bijvoorbeeld, wat extra kosten kan opleveren.
En wat te denken van juridische aansprakelijkheid? Verhoef schetste de mogelijkheid dat een ontevreden klant straks naar de rechter stapt. Als die oordeelt dat de aangeboden toets niet deugde, kan er wel eens een herstelronde nodig zijn. Verhoef somde op waar een goede toets volgens haar aan moet voldoen: deze moet aangepast zijn op het product en het type klant, de weging van de uitkomsten moet duidelijk zijn. En als de consument slecht scoort op de belangrijkste ‘knock-out’-vragen, zou deze klant volgens haar tegen zichzelf in bescherming moeten worden genomen. Dus: stoppen met de aanvraag, omdat het niet verantwoord is. Bij het maken van een deugdelijke toets zou het Cito volgens haar ingezet kunnen worden, omdat daar de juiste expertise zit.
Valkuilen
Saskia Wools, manager prototyping bij CitoLab, liet op een speelse manier zien waar je zoal op moet letten bij toetsvragen. Ze vroeg de aanwezigen of zij goed konden rekenen. De meesten vonden van wel. Toen ze vervolgens de vraag kregen hoeveel 24 keer 17 is, bleek het toch tegen te vallen. Zo maakte Wools duidelijk dat het weinig zinvol is om simpelweg te vragen of iemand genoeg kennis en ervaring heeft om een complex financieel product te kunnen afsluiten: “Laat het maar zien dan.” Ze betoogde dat er heel wat van zulke valkuilen zijn bij het maken van een goede toets.
Jeroen Oversteegen, directeur van de Nationale Hypotheekbond, toonde zijn ervaringen met diverse aanbieders van execution only. Eyeopen.nl, Moneyou.nl en Hypotheek24.nl bijvoorbeeld. Hij maakte de aangeboden toetsen met opzet slecht – overal A invullen – en merkte dat dit bij de meeste aanbieders geen of weinig consequenties had. Het viel hem verder op dat in de dienstverleningsdocumenten van de aanbieders toch geregeld het woord ‘advies’ opduikt. “Maar dan is het toch geen execution only?”
Oversteegen zei wel voorstander te zijn van de mogelijkheid van execution only. Maar de kennis- en ervaringstoets is wat hem betreft ‘een onding’. Een disclaimer zou beter werken, opperde hij, en gaf alvast een paar voorbeelden van zulke disclaimers die enige hilariteit opleverden: een plaatje van een pakje sigaretten met de waarschuwing ‘Execution only is dodelijk’, een afbeelding van een man die van een gebouw afspringt met de tekst ‘Execution only is levensgevaarlijk’.
Elke werkdag het belangrijkste financiële nieuws in uw mailbox? Meld u gratis aan voor InFinance Daily.
