Woonlastenneutraal verduurzamen is een utopie

0

Uit een studie naar de kosten en opbrengsten van de verduurzaming van eigen woningen concludeert het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) dat afwachten op lagere investeringskosten of betere regelingen, anno 2020 voor de meeste huiseigenaren nog steeds de meest aantrekkelijkste optie is.

‘Is de hypotheek niet een betere financieringsoplossing dan de duurdere nog op te tuigen gebouwgebonden financiering?’

De studie is uitgevoerd in samenwerking met de Amsterdam School of Real Estate en vergelijkt de huidige energierekening van verschillende soorten huishoudens met de energierekening na verduurzaming vermeerderd met de investeringslasten. De effecten van verschillende beleids- en financieringsinstrumenten op de woonlasten zijn voor zowel de korte als de lange termijn bekeken. Het gaat bijvoorbeeld om de bestaande terugleververgoeding voor te veel opgewekte stroom uit zonnepanelen en de mogelijk nieuwe gebouwgebonden financiering. Op basis van de uitkomsten concludeert het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) dat woonlastenneutraliteit voor vrijwel geen enkele eigenaar-bewoner haalbaar is.

Ook niet op de lange termijn

Een van de obstakels voor de verduurzaming van woningen is volgens de onderzoekers dat de besparingen ook op de lange termijn niet opwegen tegen investering. “Eenpersoonshuishoudens hebben met afstand de laagste gemiddelde energierekening, en daarmee ook het kleinste budget voor een woonlastenneutrale verbouwing. Maar ook grootverbruikers – gezinnen met wat oudere kinderen – kunnen hun woning niet zonder meer woonlastenneutraal verduurzamen. Voor de meeste huiseigenaren is afwachten op lagere investeringskosten of betere financiële/subsidie-regelingen de aantrekkelijkste optie.

Investeren via de hypotheek

De op dit moment lagere hypotheekrente leidt volgens de onderzoekers tot de vraag of de goedkopere hypothecaire lening niet een betere financieringsoplossing is dan de duurdere, nieuw op te tuigen gebouwgebonden financiering. “Aangezien hypothecaire leningen onder voorwaarden aftrekbaar zijn, krijgen huishoudens een deel van de betaalde rente terug, waardoor woonlastenneutraliteit weer meer binnen bereik komt. Dat vergt een breuk met de huidige lijn van het beleid, die inzet op fiscaal niet-gefaciliteerde en overdraagbare gebouwgebonden leningen. Dit leidt tot de vraag wat zwaarder weegt in de overweging van beleidsmakers: woonlastenneutraliteit of overdraagbaarheid.

Ter overweging geven wij alvast mee dat eigenaren-bewoners bij hun beslissingen veel belang hechten aan de korte termijn; de verwachting is dat zij hun beslissingen met name zullen nemen met het oog op het (maandelijkse) kasboekje. Woonlastenneutraliteit lijkt daarom een effectiever uitgangspunt dan overdraagbaarheid. Vooral ook omdat Nederlanders niet bang zijn om langlopende persoonlijke leningen af te sluiten: de Nederlandse hypotheekschuld is niet voor niets een van de hoogste in de wereld.”

Reactie NVM

In een reactie op het rapport schrijft de NVM: “Ook als NVM hebben we al eerder geconstateerd dat huizenbezitters voor een grote opgave staan de komende jaren. Aangezien op financieel en technisch vlak nog veel zaken onzeker zijn, zien wij een stapsgewijze verduurzaming, passend bij de eigen portemonnee en te beginnen bij de zogenaamde ‘no regret’ – maatregelen, als meest verantwoorde keuze voor de gemiddelde woningbezitter. Hiermee kan voorkomen worden dat anno 2020 eenmalige grote en onrendabele investeringen gedaan worden en houdt men de mogelijkheid in de toekomst aan te haken bij nieuwe technische oplossingen en bijbehorende financiële regelingen en tegemoetkomingen.”

Elke werkdag het belangrijkste financiële nieuws in uw mailbox? Meld u gratis aan voor InFinance Daily.

Deel dit artikel

Over de auteur

Redactie InFinance

De redactie is verantwoordelijk voor de dagelijkse nieuwsupdates op de website InFinance.nl en nieuwsbrief InFinance Daily.