Het totale aantal hypotheekaanvragen is in het eerste kwartaal van 2023 ruim gehalveerd (-52%) in vergelijking met dezelfde periode een jaar geleden. Dit is vooral het gevolg van een forse daling van het aantal hypotheekaanvragen voor het oversluiten van een bestaande hypotheek (-92%).
Door de stijgende hypotheekrente stond het aantal hypotheekaanvragen in het eerste kwartaal van 2022 op recordhoogte. Toch wijzen verschillende signalen erop dat de huizenmarkt begint te herstellen. Zo is het aantal hypotheekaanvragen voor de aankoop van een woning ten opzichte van het laatste kwartaal van 2022 met 10% toegenomen. Dat blijkt uit de nieuwste Hypotheekindex van De Hypotheker.
Sterk veranderd beeld
Door de ontwikkelingen in het aantal aanvragen in het eerste kwartaal laat de verdeling van het aandeel van de verschillende hypotheekaanvragen nu een sterk veranderd beeld zien ten opzichte van het eerste kwartaal van vorig jaar. Ruim zes op de tien hypotheekaanvragen (64%) waren in het eerste kwartaal bedoeld voor de aankoop van een woning, terwijl dit in 2022 nog 39% bedroeg. Deze stijging wordt volgens De Hypotheker vooral veroorzaakt doordat de oversluitmarkt in één jaar tijd door de rentestijging vrijwel is opgedroogd. Zo bedroeg het aantal aanvragen bestemd voor het oversluiten van een woning 6%; een schril contrast met dezelfde periode een jaar geleden, toen bijna één op de drie hypotheekaanvragen was bedoeld voor het oversluiten van de hypotheek. Hoewel 26% van alle hypotheekaanvragen, net als vorig jaar, bestemd was voor woningverbetering, zijn deze aanvragen wel met 52% gedaald. Dit komt vooral doordat het door de stijging van de hypotheekrente veel duurder is om de woning te verbouwen of verduurzamen.
Starters
Het aantal hypotheekaanvragen voor de aankoop van een woning is in het eerste kwartaal met 22% gedaald ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder. Wat opvalt, is dat onder jonge huizenkopers sprake is van een stijging (+7%). Doordat het woningaanbod in de afgelopen maanden is toegenomen en starters op de huizenmarkt minder last hebben van concurrentie, zijn hun vooruitzichten op een woning verbeterd. De sterkste daling doet zich voor onder 55-plussers (-45%), wat er op duidt dat er te weinig (levensloopbestendige) woningen beschikbaar zijn die aan hun woonwensen voldoen. Het gemiddelde hypotheekbedrag voor de aankoop van een woning is met 9% gedaald en bedraagt nu 306.000 euro. Deze ontwikkeling is ook zichtbaar in verschillende provincies. De grootste daling deed zich voor in Groningen (-15%), gevolgd door Limburg (-13%) en Utrecht (-12%). De kleinste daling van het gemiddelde hypotheekbedrag is zichtbaar in Flevoland (-4%).
Daling van het aantal oversluitingen
“De flinke daling van het aantal hypotheekaanvragen ten opzichte van een jaar geleden is vooral te verklaren door de enorme daling van het aantal oversluitingen”, zegt Menno Luiten (foto), commercieel directeur van De Hypotheker. “Desondanks kunnen we uit de meest recente cijfers opmaken dat een kanteling begint op te treden. In vergelijking met de laatste drie maanden van 2022 is het aantal aanvragen voor de aankoop van en woning binnen één kwartaal met 10% gestegen. Dat kan erop wijzen dat de hypotheekmarkt langzaam aan het herstellen is. Ook laat het gemiddeld hypotheekbedrag voor de aankoop van een woning ten opzichte van het vorige kwartaal voor het eerst weer een stijging zien van 3%. Daarnaast zijn de prijzen van koopwoningen op jaarbasis in maart voor het eerst in negen jaar gedaald. Veel grote geldverstrekkers verwachten dat deze ontwikkeling zich zal voortzetten, waardoor het aantal kooptransacties in de komende periode waarschijnlijk verder zal groeien.”
Elke werkdag het belangrijkste financiële nieuws in uw mailbox? Meld u gratis aan voor InFinance Daily.