Door de snel stijgende woningprijzen en de strengere hypotheekregels wordt het kopen van een woning steeds lastiger. Dit is volgens Calcasa vooral vervelend voor locatie-gebonden beroepen als leraren, verpleegkundigen, brandweermensen en politieagenten. Werknemers in deze beroepen verdienen rond modaal en hun inkomen vormt de belangrijkste drempel voor toegang tot de woningmarkt. Uit onderzoek van Calcasa blijkt dat slechts 8,5% van de Nederlandse koopwoningen bereikbaar is voor startende basisschoolleraren en HBO politieagenten. De situatie in de Randstad is nog veel nijpender.
De netto rentelasten van een hypotheek liggen al circa vijf jaar stabiel op een niveau rond 15% van het netto huishoudinkomen, aldus de onderzoekers. “De betaalbaarheid is gelijk gebleven, omdat de stijgende woningprijzen worden gecompenseerd door dalende hypotheekrentes en in mindere mate door stijgende inkomens. Sinds 2013 geldt dat nieuwe hypotheken verplicht afgelost moeten worden om recht te hebben op hypotheekrenteaftrek. Daardoor zijn de uitgaven aan een hypotheek flink gestegen ten opzichte van de periode voor 2013, toen veel woningkopers kozen voor een aflossingsvrije hypotheek. De betaalbaarheidsindex op basis van de annuïteitenhypotheek is de afgelopen twee jaar verslechterd, van 29 naar 33%.”
Financierbaarheid lastiger
Hoewel de netto betaalbaarheid door de lage rente redelijk constant blijft, is het door de nieuwe hypotheekregels lastiger om een woning te kopen. Woningkopers kunnen een maximale hypotheek van ongeveer 4,5x hun inkomen krijgen. In 2013 was een woning in Nederland voor een eenverdiener met een modaal inkomen al moeilijk financierbaar, aangezien de gemiddelde woningprijs 7x een modaal inkomen bedroeg. Inmiddels is deze factor verder opgelopen naar 9x een modaal inkomen, omdat sinds 2013 de woningprijzen sneller stijgen dan de inkomens. Omdat in de Randstad de woningprijzen nog harder zijn gestegen, is de financierbaarheid van een woning in deze regio voor modale inkomens nog lastiger.
Locatie-gebonden beroepen
Het werk van leraren, verpleegkundigen, brandweermensen en politieagenten is sterk locatie-gebonden. De inkomens van deze beroepsgroepen liggen, mede afhankelijk van de werkervaring, rond de modale inkomensgrens van 35.500 euro bruto per jaar en vormen de belangrijkste drempel voor toegang tot de woningmarkt. Calcasa heeft geanalyseerd op welke locaties koopwoningen nog bereikbaar zijn voor bovengenoemde beroepsgroepen met een inkomen rond modaal.
Grote verschillen
Omdat het niveau van de woningprijzen en de woningprijsontwikkeling lokaal sterk verschillen, heeft Calcasa onderzocht welke woningen deze doelgroepen kunnen kopen in een gemeente: welk percentage van de koopwoningen en hoeveel vierkante meter woonoppervlak zijn bereikbaar? Dat blijkt met name in de Randstad zeer minimaal te zijn.
De resultaten van het onderzoek zijn hier te lezen.
Elke werkdag het belangrijkste financiële nieuws in uw mailbox? Meld u gratis aan voor InFinance Daily.
