Pleidooi DNB en AFM voor herziening leenruimtesystematiek

0

De onevenwichtigheden op de woningmarkt vormen het grootste risico voor de financiële stabiliteit in ons land. Een eventuele nieuwe huizenprijsdaling kan volgens De Nederlandsche Bank significante gevolgen hebben voor de Nederlandse economie en ook voor het Nederlandse bankwezen.

In het vandaag gepubliceerde halfjaarlijkse Overzicht Financiële Stabiliteit (OFS) van De Nederlandsche Bank staat hierover onder andere: “De risico’s voor de financiële stabiliteit nemen toe door de lage rentes en ruime liquiditeitsverhoudingen. Hierdoor ontwikkelen financiële markten zich uitbundig en is er geen prikkel om schulden af te bouwen. Als het sentiment eenmaal omslaat, kan dit de financiële stabiliteit in gevaar brengen.”

De publicatie wordt door DNB-president Klaas Knot op 12 juni toegelicht in een openbaar gesprek met de Vaste Kamercommissie voor Financiën.

Fiscaliteit aanpassen

Een meer fiscaal neutrale behandeling van de eigen woning kan volgens DNB de conjuncturele prijsschommelingen verminderen door de prikkel tot schuldfinanciering weg te nemen. Hierdoor kan ook de in Nederland relatief kleine private huursector zich verder ontwikkelen. Die groei wordt momenteel getemperd, deels als gevolg van de hypotheekrenteaftrek in de koopsector en de subsidies in de sociale huursector.

Ook aan de vraagzijde van de woningmarkt vindt DNB het wenselijk om maatregelen te nemen. “Door de hypotheekrenteaftrek en de relatief ruime Loan to Income (LTI)­ en Loan to Value (LTV)limieten zijn de hypotheekschulden van huishoudens in internationaal perspectief relatief hoog. Momenteel kiest de helft van de starters voor een zeer hoge lening ten opzichte van het inkomen (meer dan 90% van de NIBUD-norm). Daarnaast leent circa twee derde van de starters meer dan 90% van de aankoopprijs van hun huis. Verschillende empirische studies, waaronder een recent panelonderzoek van het IMF, laten zien dat hoge hypotheekschulden tot volatiele huizenprijzen leiden.”

Herziening leenruimtesystematiek

Het maximaal toegestane hypotheekbedrag ten opzichte van het inkomen – de LTI-limiet – wordt bepaald door financieringslastnormen van het NIBUD. De manier waarop de LTI-limiet nu wordt berekend kent volgens DNB echter procyclische elementen. “De voor 2020 voorziene lastenverlichting vergroot de leenruimte van sommige huishoudens met meer dan 10%. In de huidige krappe markt draagt deze lastenverlichting daardoor bij aan nog hogere huizenprijzen. Daarom pleit DNB, samen met de AFM, voor een herziening van de leenruimtesystematiek.”

Elke werkdag het belangrijkste financiële nieuws in uw mailbox? Meld u gratis aan voor InFinance Daily.

Deel dit artikel

Over de auteur

Redactie InFinance

De redactie is verantwoordelijk voor de dagelijkse nieuwsupdates op de website InFinance.nl en nieuwsbrief InFinance Daily.