Door de combinatie van lage rente, kortingsdreiging, politieke overwegingen en juridische bezwaren, houdt het Economisch Bureau van ABN Amro er serieus rekening mee dat voor de uitwerking van het pensioenakkoord eind 2020 opnieuw een jaar uitstel wordt verleend.
‘Het hof zegt daarmee dat je onvoorwaardelijke rechten niet kunt aantasten, terwijl dat precies is wat er bij de overgang naar het nieuwe stelsel zou moeten gebeuren.’
Pensioenfondsen met een actuele dekkingsgraad van tussen de 90% en 100% hoeven in dat geval pas vanaf 1 januari 2022 te korten. En tegen dat kortingsrisico gaan meerdere fondsen oplopen. De economen van ABN Amro verwachten namelijk dat door de dalende rente de gemiddelde actuele dekkingsgraad afneemt van 103% in december naar 100% in januari en 98% in februari.
Dekkingsgraden nog lager
ABN Amro verwacht dat de ECB daarna een nieuw pakket van maatregelen aankondigt. “Dit duwt de lange rente en daarmee de dekkingsgraden verder omlaag. Maar ondertussen lijkt de impact van de nieuwe UFR-methode steeds groter te worden. Daarmee wordt de waarde van de verplichtingen gemeten. Aanvankelijk zou deze methode, die op 1 januari 2021 ingaat, de dekkingsgraden met ongeveer 2,5 procentpunt laten afnemen. Die schatting was echter gebaseerd op de rente van eind 2018. De dekkingsgraden zouden door de nieuwe UFR-methode met 7 procentpunt moeten dalen op basis van de huidige rente en tegen de 10 procentpunt als de ECB met een nieuw opkoopprogramma komt.”
Politieke logica
Op basis van deze verwachtingen zou het volgens de economen van ABN Amro in economische zin logisch zijn als dergelijke ontwikkelingen vaart zetten achter de uitwerking van het pensioenakkoord. Dit omdat daarmee de noodzaak van maatregelen toeneemt. “De uitwerking van het pensioenakkoord – al uitgesteld van april tot na de zomer – lijkt zich echter niet te voltrekken volgens economische, maar politieke logica. Dus hoe lager de dekkingsgraden, hoe groter het draagvlak voor uitstel.”
Argumenten voor uitstel
Argumenten voor uitstel worden gevonden door bijvoorbeeld een technisch punt als collectief invaren bewust uit te vergoten aan de onderhandelingstafel. Een ingewikkelde term voor het overzetten van bestaande pensioenen naar het nieuwe systeem. Volgens de economen van ABN Amro is dat overzetten niet alleen een bestuurlijke, juridische en administratieve operatie waar veel tijd voor nodig is. Er zijn volgens hen al signalen zijn dat dit in zijn geheel zelfs onmogelijk is.
Als belangrijkste wapenfeit hiervoor halen de economen een uitspraak aan van het Gerechtshof in Den Haag, in een zaak waar vorige maand een deelnemer en zijn pensioenfonds tegenover elkaar stonden. “De deelnemer bouwde pensioen op in een regeling met onvoorwaardelijke indexatie totdat de CAO gewijzigd werd en de deelnemer een voorwaardelijke toeslag kreeg. Het hof gaat mee in de redenering van de deelnemer dat volgens de Pensioenwet wijziging van opgebouwde pensioenaanspraken bij een verandering in de pensioenovereenkomst verboden is. Het hof zegt daarmee dat je onvoorwaardelijke rechten niet kunt aantasten, terwijl dat precies is wat er bij de overgang naar het nieuwe stelsel zou moeten gebeuren”, aldus het Economisch Bureau van ABN Amro.
Elke werkdag het belangrijkste financiële nieuws in uw mailbox? Meld u gratis aan voor InFinance Daily.
