In uitzonderlijke situaties mogen notarissen aktes waarvoor geen onderhandse volmacht kan worden afgegeven via een videoverbinding passeren. In dat geval wordt de verplichte ondertekening van de akte vervangen door een verklaring dat verschijning in persoon vanwege corona-maatregelen niet mogelijk is.
De Eerste Kamer stemde hiertoe gisteren via een spoedprocedure in met de Tijdelijke wet COVID-19 Justitie en Veiligheid. Die maakt met terugwerkende kracht tot en met 16 maart 2020 de inzet van digitale middelen in noodsituaties mogelijk, voor het passeren van akten waarvoor geen onderhandse volmacht kan worden afgegeven. Voor hypotheekakten geldt dat geen onderhandse volmacht is toegestaan. Wel kan de hypotheekgever een authentieke (notariële) volmacht afgeven, maar ook hiervoor vereist de wet verschijning in persoon bij de notaris.
De spoedwetgeving Covid-191 met daarin opgenomen een bepaling dat ook door middel van audiovisuele middelen voor de notaris kan worden verschenen, treedt waarschijnlijk al deze week in werking. De Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) en de Vereniging van Estate Planners in het Notariaat (EPN) zijn de drijvende krachten achter de tijdelijke wet. De KNB vindt de werkwijze passen bij de rol van de notaris die midden in de maatschappij staat en ook in een noodsituatie een rechtzoekende in staat moet stellen afspraken en wensen goed in een notariële akte vast te leggen.
Volwaardige akten
Minister Sander Dekker voor Rechtsbescherming heeft op vragen vanuit de Eerste Kamer aangegeven dat testamenten en andere akten die worden gepasseerd op basis van deze Tijdelijke wet, volwaardige notariële akten zijn. Er is dus geen sprake van een noodtestament. De tijdelijke wet geldt tot 1 september, maar kan telkens met twee maanden worden verlengd.
Personen waarmee wordt gecommuniceerd moeten zich in Nederland bevinden. De Tijdelijk wet beoogt niet om het mogelijk te maken om akten door middel van audiovisuele middelen voor personen die zich in het buitenland bevinden te passeren. Daarnaast is het tijdelijk toegestaan om te communiceren via elektronische middelen daar waar nu nog fysieke overleg- en besluitvormingsprocedures zijn voorgeschreven. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om beursvennootschappen en verenigingen die jaarlijks een algemene vergadering moeten houden.
Aanvullende eisen
Bij het passeren van een akte op afstand via audiovisuele middelen geldt wel als randvoorwaarde dat aan alle andere eisen die de wet aan de totstandkoming van een notariële akte stelt, wordt voldaan. Dat betekent dat de notaris de gebruikelijke zorgvuldigheid in acht moet nemen en een akte alleen op afstand kan passeren als de audiovisuele verbinding die hij gebruikt, goed is en ononderbroken verloopt en rechtstreekse communicatie in beeld en geluid tussen de notaris en de partijen bij de akte mogelijk is. Verder dient de notaris, zoals bij elke andere akte, de identiteit van de partijen bij de akte vast te stellen en zich ervan te vergewissen dat zij de inhoud van het testament begrijpen, hun wil daarmee overeenkomt en zij hierbij niet onder invloed van derden staan.
Elke werkdag het belangrijkste financiële nieuws in uw mailbox? Meld u gratis aan voor InFinance Daily.
