De (her)invoering van de basisbeurs voor studenten op hbo en universiteit heeft een positief effect op hun financiële situatie.
Hun inkomen is gestegen en ze zijn minder vaak financieel afhankelijk van hun ouders. Onder mbo’ers kampt nog altijd een kwart met schulden en achterstanden. Ook krijgen zij minder makkelijk vat op de regels binnen het stelsel van studiefinanciering. Dat blijkt uit het Studentenonderzoek 2024 van het Nibud.
Rondkomen
Sinds september 2023 kunnen studenten aan hbo en universiteit weer een basisbeurs aanvragen. Om de hoge inflatie enigszins te compenseren kwam daar tijdelijk een extra bedrag bovenop. Meer dan de helft van de hbo- en wo-studenten komt makkelijk rond, ruim een derde vindt het niet makkelijk, maar ook niet moeilijk om rond te komen. Nibud-directeur Arjan Vliegenthart (foto): “Kanttekening daarbij is natuurlijk dat uitwonende studenten het afgelopen jaar dankzij een tijdelijke koopkrachtmaatregel 164,30 euro bovenop de basisbeurs ontvingen. Dit bedrag vervalt met ingang van dit studiejaar, maar daar is lang niet iedereen zich van bewust.” De studenten die moeilijk rond kunnen komen, wijten dit aan de kosten van levensonderhoud en hun achterblijvende inkomsten.
Zorgverzekering
Ook mbo-studenten die de beroepsopleidende leerweg (bol) volgen, zien dit als belangrijke oorzaak voor het niet goed rond kunnen komen. Makkelijk rondkomen lukt hen iets minder vaak dan in 2021. Met name het aandeel uitwonende bol-studenten en het percentage studenten op niveau 1 en 2 dat niet goed kan rondkomen, is gestegen. Het aandeel mbo’ers met schulden en achterstanden is nog niet verminderd. Ongeveer een kwart van hen heeft hier nog altijd mee te maken. Vliegenthart: “We zien bijvoorbeeld dat de studenten die een achterstand hebben, die nu vaker hebben op de zorgverzekering en vaker op online aankopen. We doen daarom een beroep op de alertheid van zorgverzekeraars, om op tijd te achterhalen wat het probleem is. En financiële educatie verdient natuurlijk blijvend aandacht, meer dan nu het geval is.”
Woonkosten
De complexiteit van het studiefinancieringsstelsel draagt bij aan de financiële kwetsbaarheid van studenten. Ook woonkosten zijn een probleem. Vliegenthart: “Net als veel anderen die een woning zoeken, worden ook studenten geconfronteerd met zeer hoge woonlasten. Vaak wonen zowel hbo- en wo- als mbo-studenten daarom noodgedwongen nog thuis. Ook voor studenten moet woonruimte betaalbaar blijven. Uitwonende studenten geven nu gemiddeld zo’n 40% van hun besteedbaar inkomen uit aan wonen. Dat is een fors deel van hun budget.”
Lenen
De invoering van de basisbeurs gaat gelijk op met een afname in het percentage hbo- en wo-studenten dat een rentedragende lening heeft. Op dit moment heeft nog ongeveer 1 op de 4 (24%) een rentedragende lening. “Ze lenen dus minder vaak en tegelijkertijd sparen ze ook flink”, zegt Vliegenthart. “We zien dat studenten financieel zelfstandiger zijn geworden en daar heeft de basisbeurs volop aan bijgedragen. Om het positieve effect te kunnen blijven zien, is het dan ook zaak om na alle veranderingen die er zijn geweest, de basisbeurs te behouden.”
Elke werkdag het belangrijkste financiële nieuws in uw mailbox? Meld u gratis aan voor InFinance Daily.
