Het aantal opgeleverde koopwoningen op de nieuwbouwmarkt daalt al enkele jaren. De gevolgen hiervan voor de markt van bestaande koopwoningen worden de laatste twee kwartalen steeds duidelijker. Het dalend aantal nieuwbouw koopwoningen bemoeilijkt ook de doorstroming vanuit de bestaande koopwoningen en daardoor neemt het te koop staand aanbod van bestaande koopwoningen drastisch af.
Een deel van de eigenaar-bewoners stelt eventuele verhuisplannen uit of zet die om in plannen voor verbouwing van de huidige woning. Het resultaat is een ongekend krappe woningmarkt van zowel nieuwe, als bestaande koopwoningen, met fors stijgende woningprijzen en een licht dalend aantal verkopen in het eerste kwartaal van 2021. Dat en meer staat te lezen in de 33e Monitor Koopwoningmarkt over het eerste kwartaal van 2021, die is gepresenteerd door het Expertisecentrum Woningwaarde, onderdeel van de faculteit Bouwkunde van de TU Delft.
Historisch klein
Door het enorme pakket aan ondersteuningsmaatregelen van de centrale en lokale overheden in het kader van de Covid-19 crisis zijn tot nu toe relatief weinig woonconsumenten in economische zin echt geraakt, schrijven de onderzoekers. “Hierdoor blijft de vraag naar koopwoningen onverminderd groot. Daar staat tegenover dat het aanbod van koopwoningen op de markt van nieuwbouwwoningen en inmiddels ook in de bestaande woningvoorraad steeds kleiner is geworden. De waarde op de krapte-indicator (de verhouding tussen het te koop staande woningaanbod en het aantal verkochte woningen) is op beide markten historisch laag te noemen met respectievelijk 2,9 en 1,7.”
Koopprijzen schieten omhoog
“Onder bovengenoemde omstandigheden is de enorme koopprijsstijging in het eerste kwartaal van 2021 niet onverwachts; ook omdat deze prijsontwikkeling nog steeds gefaciliteerd wordt door de inkomensontwikkeling, een toenemend eigen vermogen van huishoudens, de historisch lage hypotheekrente, de verruimde criteria voor hypotheekverstrekking en door een in de laatste twee jaar weer oplopend aandeel aflossingsvrije hypotheken. De mediane koopprijs van de NVM is in het eerste kwartaal van 2021 met 14,7% gestegen ten opzichte van een jaar geleden en komt nu uit op 385.000 euro. Ruim 60% van de woningen is boven de vraagprijs verkocht, waarbij gemiddeld genomen over alle verkochte woningen in Nederland in het eerste kwartaal van 2021 circa 3,5% meer is betaald dan de vraagprijs”, schrijven de onderzoekers.
Verkoop koopwoningen in de knel
De enorme krapte op de koopwoningmarkt en zeer forse prijsstijgingen hebben als keerzijde dat het aantal door de NVM-makelaars verkochte woningen (circa 30.700) in het eerste kwartaal van 2021 enigszins onder druk komt te staan. Dit aantal verkopen betekent namelijk een daling van 6,8% ten opzichte van hetzelfde kwartaal in 2020, waarmee dit aantal ook iets achterblijft bij de eerdere verwachtingen. Mogelijk leidt ook het anticiperend gedrag van particuliere beleggers op de koopwoningmarkt in het laatste kwartaal van 2020, tot een terugval in het eerste kwartaal van 2021. Daarnaast blijven de slechts 9.000 verkochte woningen op de nieuwbouwmarkt in het vierde kwartaal van 2020 ook moeilijk te rijmen met de veel omvangrijkere berekende uitbreidingsbehoefte van de woningvoorraad voor de komende jaren.
Hypotheekmarkt
“De ontwikkeling op de hypotheekmarkt wordt eind 2020 en begin 2021 vertekend door de beleidswijzigingen per 1 januari 2021 met betrekking tot het vervallen van de overdrachtsbelasting voor starters en de verhoging van die overdrachtsbelasting voor beleggers. Daar doorheen kijkend lijkt de hypotheekmarkt zich sinds de tweede helft van 2020 wat te normaliseren; wel met een behoorlijk aandeel van hypotheken voor woningverbouwing en woningverbetering.”
Elke werkdag het belangrijkste financiële nieuws in uw mailbox? Meld u gratis aan voor InFinance Daily.
