Voor de berekening van een boeterente volgen banken een AFM-Leidraad. Deze stelt onder meer dat op- en afslagen in de contractrente en de vergelijkingsrente consistent moeten worden toegepast. Uit een recente uitspraak van de Geschillencommissie van Kifid blijkt dat banken dit verschillend interpreteren.
De Geschillencommissie van Kifid heeft zich onlangs opnieuw uitgesproken over klachten van consumenten over de in rekening gebrachte boeterente. Beide consumenten hebben gebruik gemaakt van de mogelijkheid de rente op hun aflossingsvrije hypotheek tussentijds te wijzigen. In beide gevallen is voor de berekening van de vergoeding bij een tussentijdse rentewijziging door de betrokken banken Van Lanschot en ING gebruik gemaakt van de AFM-Leidraad, die in beginsel overigens alleen van toepassing is bij daadwerkelijk vervroegd aflossen en dus niet bij een tussentijdse rentewijziging. Omdat beide banken de Leidraad hebben gebruikt en onderschreven, heeft de Geschillencommissie beide klachten aan de hand van de Leidraad beoordeeld.
Verschil in uitleg
In de kern komt het erop neer dat de bank geen hogere vergoeding in rekening mag brengen dan haar financiële nadeel. Maar de wijze waarop de op- en afslagen consistent worden toegepast volgens de AFM-Leidraad, wordt in de praktijk door consumenten en banken met enige regelmaat verschillend uitgelegd, merkt Kifid op.
Twee zaken, twee berekeningen
In deze zaak is Van Lanschot voor zijn berekening uitgegaan van het consistent toepassen van de hoogte van op- en afslagen. Zij laten de op- en afslagen buiten beschouwing. Het opslag- of afslagpercentage in de contractrente en de vergelijkingsrente zijn dan gelijk.
ING is in deze zaak voor de boeterenteberekening uitgegaan van het consistent toepassen van de klasse waarop een op- of afslag is gebaseerd. Wanneer bij het afsluiten van de hypotheek sprake was van een Loan-to-Value klasse van 100% met een daarbij behorende opslag van 0,2%, dan wordt dit percentage meegenomen in de contractrente. Voor de vergelijkingsrente wordt gerekend met de hoogte van de opslag zoals die geldt voor de LTV-klasse van 100% ten tijde van de tussentijdse rentewijziging (fictieve aflossing). Dus als op dat moment bij een LTV-klasse van 100% gerekend wordt met 0,3% opslag, dan wordt in de vergelijkingsrente ook gerekend met 0,3%. Het opslag- of afslagpercentage in de contractrente kan anders zijn dan in de vergelijkingsrente, omdat de klasse het uitgangspunt is voor consistente toepassing.
‘Klasse’ is maatgevend
Mede in het licht van het AFM-rapport ‘Uitkomsten onderzoek naar de vergoeding voor vervroegde aflossing van de hypotheek’ concludeert de Geschillencommissie nu dat bij de berekening van de vergoeding voor vervroegde aflossing de vergelijkingsrente gebaseerd moet zijn op dezelfde klasse als waarop de contractrente is gebaseerd. Hiermee volgt de Geschillencommissie de wijze waarop ING de Leidraad heeft toegepast en komt zij terug op het standpunt uit eerdere uitspraken.
Herberekening voor klant Van Lanschot
Voor de consument met een tussentijdse rentewijziging bij Van Lanschot betekent dit dat de bank een nieuwe boeterenteberekening moet maken, zo blijkt uit uitspraak GC 2019-550. De bank moet bij de herberekening uitgaan van een vergelijkingsrente die is gebaseerd op de standaardrente, zoals die op het moment van oversluiten gold, vermeerderd met een productopslag van op dat moment 0,2%.
Voor de consument met een tussentijdse rentewijziging bij ING heeft de bank de boeterente op de juiste manier berekend, zo blijkt uit uitspraak GC 2019-549.
Beroepszaak mogelijk
De Geschillencommissie oordeelt dat het belang van beide zaken het rechtvaardigt dat voor zowel consumenten als voor betrokken banken de mogelijkheid voor beroep bij Kifid openstaat.
Elke werkdag het belangrijkste financiële nieuws in uw mailbox? Meld u gratis aan voor InFinance Daily.
Pingback: Klagen over het Kifid()