Een consument die bij het eigenhandig omzetten van zijn orv in mei 2017 constateert dat hij een aanzienlijk lagere maandpremie gaat betalen, heeft met succes bij Kifid zijn beklag gedaan. De adviseur dient hem op basis van zijn zorgplicht ruim 3.200 euro te veel betaalde premie te vergoeden. Een uitspraak met verstrekkende gevolgen, stelt Bureau DFO.
‘Deze uitspraak zou ook kunnen gelden voor andere financiële producten waarbij de adviseur als belangenbehartiger van de klant optreedt’
De financieel adviseur is volgens de Geschillencommissie tekort geschoten in zijn zorgplicht. Hij had de consument gedurende de looptijd van de hypotheek moeten wijzen op de ontwikkeling in de markt van steeds lagere premies voor de orv. De consument had dan al veel eerder dan in mei 2017 zijn overlijdensrisicoverzekering voortgezet tegen een lagere premie”, zo valt te lezen in de uitspraak. Bureau DFO vindt de Kifid-uitspraak zodanig algemeen geformuleerd dat deze ook zou kunnen gelden voor andere financiële producten waarbij de adviseur als belangenbehartiger van de klant optreedt.
De zaak
De consument heeft in 2004 door tussenkomst van de financieel adviseur een hypotheek en een orv afgesloten. De maandelijks te betalen premie bedraagt 78 euro. Gedurende de looptijd van de orv krijgt de consument een aantal mailings, waarin gewezen wordt op de mogelijkheid om de maandlasten te verlagen. Ook is er eind 2009 en medio 2011 telefonisch contact, maar dit leidt niet tot nader overleg tussen de adviseur en de consument. In mei 2017 vraagt de consument zelf bij de verzekeraar een offerte aan voor het omzetten van zijn verzekering. De consument sluit een nieuwe orv af bij dezelfde verzekeraar, waarbij de einddatum en het verzekerd kapitaal gelijk blijven. De maandpremie is met 35 euro aanzienlijk lager. De consument verlangt dat de financieel adviseur de te veel betaalde premie over een periode van 151 maanden vergoedt.
Mailing is onvoldoende
De Geschillencommissie stelt dat van een redelijk bekwaam en redelijk handelend verzekeringsadviseur mag worden verwacht dat hij waakt voor de belangen van de verzekeringnemers. Met het versturen van algemene mailings – gericht op het besparen op de hypotheeklasten – voldoet de adviseur niet aan de zorgplicht”, zo oordeelt de Geschillencommissie.
De Commissie wijst erop dat de adviseur verplicht is om periodiek aandacht te besteden aan de verzekeringen die hij in portefeuille heeft. “De omvang van die verplichting hangt af van wat de consument en de financieel dienstverlener zijn overeengekomen en de omstandigheden, zoals de aard van de verzekering en de omvang van de provisie. De adviseur had deze consument moeten informeren over het feit dat verzekeraars de premies voor overlijdensrisicoverzekeringen steeds verder verlaagden.”
Verstrekkende gevolgen
Deze uitspraak zal ongetwijfeld veel aandacht krijgen, hetgeen volgens Bureau DFO kan leiden tot een sterk stijgend aantal orv-oversluitingen. Dit kan op initiatief van de consument zijn, maar ook financieel adviseurs zouden op basis van deze uitspraak alsnog intensief hun bestaande klanten kunnen gaan benaderen om hen te attenderen op de mogelijkheid te komen tot een premiebesparing op hun orv, stelt DFO. “Aanbieders zullen dan in relevante mate niet een vergoeding ontvangen van de kosten die zij eerder hebben gemaakt en welke vergoeding zij wel hadden verwacht te krijgen gedurende de looptijd van de afgesloten verzekeringen.”
Invloed op portefeuilles
DFO stelt verder te verwachten dat de gevolgen van deze uitspraak ook een rol kunnen spelen in de aankoop en verkoop van portefeuilles. “Kopers zullen nog nadrukkelijker dan thans al het geval is contractueel willen vastleggen dat zij niet de financiële gevolgen gaan dragen van claims die op basis van deze uitspraak van KiFiD kunnen worden ingesteld voor niet gegeven adviezen tot het oversluiten van de verzekering voorafgaand aan de overdracht van de assurantieportefeuille.”
Adviseurs doen er verstandig aan om ten aanzien van de bestaande portefeuille direct een aantal acties te ondernemen. Bureau DFO heeft de belangrijkste acties op een rij gezet:
- Inventarisatie maken van alle lopende overlijdensrisicoverzekeringen binnen de portefeuille;
- Per verzekering aangeven welke beloning voor deze verzekering is ontvangen: provisie of directe beloning;
- Inventariseren of er met klanten uitdrukkelijke afspraken zijn gemaakt over de inhoud van de dienstverlening in het traject nazorg;
- Inventariseren welke directe contacten of algemene uitingen het kantoor in de afgelopen jaren heeft gehad met de klanten met een overlijdensrisicoverzekering waarin het kantoor de klant heeft geattendeerd op de mogelijkheid van premiebesparing bij overlijdensrisicoverzekeringen;
- Met die klanten waarvoor dit relevant is contact opnemen om te overleggen of alsnog het oversluittraject in gang wordt gezet.
Naar aanleiding van deze uitspraak van het Kifid zal Bureau DFO op korte termijn met enkele externe deskundigen een informatiebijeenkomst houden over de gevolgen van deze uitspraak.
Niet bindend
Voor de Geschillencommissie is voldoende aannemelijk geworden dat de consument zijn orv eerder tegen een lagere premie had voortgezet, wanneer hij eerder was geïnformeerd over de ontwikkelingen op de verzekeringsmarkt. Omdat niet precies is vast te stellen op welk moment de consument zijn verzekering zou hebben overgesloten, heeft de Geschillencommissie een schatting gemaakt van de totale gemiste premiebesparing.
Hoewel de uitspraak (GC 2018-339) in deze klacht van een consument tegen de financieel adviseur niet-bindend is, heeft de financieel adviseur kenbaar gemaakt de uitspraak van Kifid wel op te volgen. Klager kan nog besluiten de zaak aan de rechter voor te leggen. Maar gelet op de beperkte complexheid van de feitelijke klacht en de door de geschillencommissie aangegeven uitgangspunten is de kans volgens Bureau DFO niet groot dat de rechter tot een volledig andere visie zal komen.
Blindstaren op prijs
De commissie wijst er in algemene zin op dat niet alleen de prijs, maar ook acceptatiecriteria, voorwaarden en de dekking van de verzekering bepalende factoren zijn bij de afweging of oversluiten van een orv zinvol is. “In algemene zin geldt dat consumenten die een overlijdensrisicoverzekering willen oversluiten, er goed aan doen zich daarover zorgvuldig te laten informeren en eventueel te laten adviseren door een financieel adviseur.”
Elke werkdag het belangrijkste financiële nieuws in uw mailbox? Meld u gratis aan voor InFinance Daily.
