Landelijk zijn de huizenprijzen sinds het dieptepunt in 2013 bijna verdubbeld. De dalende hypotheekrente, de verlaging van de overdrachtsbelasting en het tekortschietende woningaanbod hebben hieraan bijgedragen. Gemiddeld genomen zijn de prijzen in 2022 naar verwachting 13,9% hoger dan in het jaar ervoor. Voor 2023 en 2024 is de verwachting dat de huizenprijzen gematigd doorstijgen met 3,7 en 2,5%, wat ongeveer gelijk is aan de geraamde inflatie voor die jaren.
Dat schrijft DNB in zijn nieuwste Economische Ontwikkelingen en Vooruitzichten.
Hypotheekrente
Dat de huizenprijsgroei in 2022 en daarna afvlakt komt vooral door de verwachte ontwikkeling van de leenruimte. De leenruimte van een huishouden hangt grotendeels af van het nominale inkomen en de hypotheekrente. Terwijl verwachte inkomensgroei positief bijdraagt aan de leenruimte, dragen stijgende hypotheekrentes negatief bij. Door meer economische onzekerheid wereldwijd, de sterk oplopende inflatie en het verkrappende monetaire beleid zijn de kapitaalmarktrentes recent opgelopen. De verwachting is dat dit zal leiden tot verder stijgende hypotheekrentes. In de raming loopt de gemiddelde rente op nieuwe hypotheekcontracten dan ook op, van 1,7% in 2021 naar 3,8% in 2024. De laatste keer dat de hypotheekrente met ongeveer 2 procentpunt toenam was in de periode 2005–2008.
Hypotheekverstrekkers
De rente op nieuw afgesloten hypotheekcontracten reageert met vertraging op de tarieven die hypotheekverstrekkers publiceren. Deze gepubliceerde tarieven zijn dan ook al meer gestegen dan de gemiddelde rente op daadwerkelijk afgesloten contracten. Het tarief voor een NHG-hypotheek met een rentevaste periode van twintig jaar was bijvoorbeeld in mei 2022 ruim 3%. Dit is een stijging van 1,6 procentpunt ten opzichte van eind 2021, terwijl de rentes op afgesloten contracten sindsdien nog maar met 0,7 procentpunt stegen.
Starters
“Naast de vertraagde doorwerking van tariefaanpassingen worden stijgingen van de hypotheekrente ook gedempt doordat huishoudens vaker kiezen voor een kortere rentevaste periode. Omdat korte rentes doorgaans lager zijn dan lange, dempt dit de gemiddelde rente op nieuw afgesloten hypotheekcontracten. Het aandeel van door banken nieuw verstrekte hypotheken met een rentevaste periode van meer dan tien jaar is recent gedaald, van 62% in het laatste kwartaal van 2021 naar 58% in het eerste kwartaal van 2022. Bij een kwart van de totale hypotheekschuld loopt de rentevaste periode binnen vijf jaar af. Ook doordat doorstromers hun hypotheek met de relatief lage rente kunnen meenemen, zal het effect van een rentestijging op betaalbaarheid ietwat worden gedempt. Voor starters geldt dit uiteraard niet: zij worden direct geconfronteerd met de hogere rentestanden, hogere maandlasten en een beperktere leenruimte”, aldus de toezichthouder.
Elke werkdag het belangrijkste financiële nieuws in uw mailbox? Meld u gratis aan voor InFinance Daily.
