In 2018 is door het Centraal Bureau voor de Statistiek in samenwerking met de politie een nieuw onderzoek naar Digitale Veiligheid & Criminaliteit uitgevoerd. Daaruit blijkt nu dat 8,5% procent van de internetgebruikers van 12 jaar of ouder dat jaar slachtoffer is geweest van digitale criminaliteit.
Met dit onderzoek wil het CBS het thema cybercrime bij burgers zo nauwkeurig mogelijk in beeld brengen. Aan het onderzoek hebben ruim 38.000 personen van 12 jaar en ouder deelgenomen. De uitkomsten van het vandaag verschenen onderzoek Digitale Veiligheid en Criminaliteit zijn daarmee volgens het CBS representatief voor de Nederlandse bevolking.
Cybersecurity
Bij het doorgeven van persoonlijke gegevens blijken internetgebruikers vooral terughoudend als het gaat om het burgerservicenummer, bank- of creditcardgegevens, of informatie over gezondheid en werk. Ongeveer de helft geeft aan deze informatie niet te delen via het internet. Van de respondenten zei 42% zeer bezorgd te zijn over mogelijk misbruik van hun bank- en persoonsgegevens. Vanwege die bezorgdheid laten internetgebruikers bepaalde activiteiten op het web achterwege. In 2018 zei 45% om die reden wel eens af te zien van het doen van online aankopen, een vergelijkbaar aandeel (42 %) vermeed het downloaden van zaken als apps, software, muziek etc.
In 2018 zeiden 9 op de 10 internetgebruikers bekend te zijn met begrippen als backups, antivirusprogramma’s of hacken. Met firewall en phishing zijn minstens 7 op de 10 bekend. Veel minder bekend zijn begrippen als pharming (16%), cryptoware (27%) en wangirifraude (34%). 1 op de 5 internetgebruikers gaf aan nooit backups te maken; 1 op de 10 zei nooit computerprogramma’s (bijvoorbeeld besturingssysteem, virusscanner of internetbrowser) te updaten of vernieuwen. Eveneens 1 op de 10 beschermde de toegang tot de apparatuur nooit met toegangscodes, wachtwoorden en dergelijke.
Betalingsverkeer
Van fraude via het betalingsverkeer werd 0,7% van de internetgebruikers in 2018 slachtoffer. Bij 0,5% werd geld van de rekening gehaald en/of betalingen gedaan; bij 0,2% werden op naam van het slachtoffer een lening, abonnement, goederen of diensten verkregen. Bij slachtoffers waarbij geld van de rekening werd gehaald, gebeurde dit vooral door phishing (30%) en hacken (12%).
Ruim de helft van de slachtoffers (54%) waarbij geld van de rekening werd gehaald heeft dit wel ergens gemeld maar geen aangifte gedaan. Belangrijkste redenen hiervoor waren dat het niet belangrijk genoeg was (15%) en dat de bank of creditcardmaatschappij het verder zou afhandelen (12%). Bijna 8 op de 10 slachtoffers die door betalingsfraude geld kwijt raakten van hun rekening kregen de financiële schade vergoed (78%). Een derde (34%) kreeg te maken met emotionele gevolgen. Meer dan de helft (52%) heeft na het voorval minder vertrouwen in de digitale veiligheid.
Hacken
In 2018 is bijna 1 op de 50 internetgebruikers (1,8%) slachtoffer geweest van een of meer gevallen van hacken, waarbij gegevens zijn verstoord, geblokkeerd of gestolen. Bij ruim de helft (56%) was ingebroken op hun sociale media account; bij bijna 3 op de 10 werd het email-account gehackt. Inbraak gebeurt het meest (45%) doordat iemand aan de wachtwoorden komt. Melding en aangifte van hacken vindt nauwelijks plaats: 5% van de slachtoffers meldde dit ergens; minder dan 3% deed aangifte bij de politie.
Jongeren
In 2018 gaf 8,5 procent van de internetgebruikers van 12 jaar of ouder aan in de afgelopen twaalf maanden slachtoffer te zijn geweest van digitale criminaliteit. Dat komt neer op ruim 1,2 miljoen mensen. Jonge internetgebruikers van 12 tot 25 jaar waren met 12% het vaakst slachtoffer van digitale criminaliteit. Van de 65-plussers was nog geen 4% slachtoffer. Vanaf het 25e levensjaar is er een lichte daling te zien in het slachtofferschap van digitale criminaliteit, en vanaf 55 jaar een grotere daling. Mannen waren net zo vaak slachtoffer van digitale criminaliteit als vrouwen. Mannen werden wel vaker slachtoffer van vermogensdelicten, vrouwen daarentegen vaker van interpersoonlijke incidenten.
Vermogensdelicten
Van de respondenten die te maken kregen met digitale criminaliteit was 4,6% slachtoffer van een vermogensdelict, een delict waaraan de dader geld heeft verdiend. Van hacken was 1,8% slachtoffer. Daarnaast was 1,4% van de internetgebruikers slachtoffer van niet-seksuele interpersoonlijke incidenten, terwijl 0,7% slachtoffer was van interpersoonlijke incidenten met een seksuele (bij)bedoeling. 1% was slachtoffer van identiteitsfraude zonder financiële schade.
Elke werkdag het belangrijkste financiële nieuws in uw mailbox? Meld u gratis aan voor InFinance Daily.
