De woningmarkt bekeken vanuit HDN-klantprofielen

0

Door een brede en uitgebreide analyse van hypotheekaanvragen kon HDN in 2019 de hypotheekmarkt verdelen in tien klantprofielen die samen de Klantprofiel Index vormen. In dit kennisartikel beschrijft HDN-dataspecialist Arjen de Bake de belangrijkste ontwikkelingen binnen de tien klantgroepen.

“Kijk je bijvoorbeeld naar leeftijd, dan blijken er significant veel starters 65 jaar en ouder te zijn.”

Door: Arjen de Bake, Product owner HDN-data

De hypotheekmarkt is van oorsprong eendimensionaal ingericht: ‘je koopt je eerste huis als je 23 bent’, ‘je verkoopt je woning en koopt een nieuwe’ of ‘je blijft wonen en sluit je hypotheek over’. In de volksmond ook wel Starters, Doorstromers en Oversluiters genoemd. Maar voldoet elke starter in de praktijk aan dit profiel? Nee dus! Kijk je bijvoorbeeld naar leeftijd, dan blijken er significant veel starters 65 jaar en ouder te zijn. Spreek je dan nog wel van ‘Starters’ of is ‘Gepensioneerden’ meer passend? Met die vraag ging ik – Arjen de Bake (foto), Product owner HDN data – in 2018 aan de slag.

8,7 biljoen combinaties

Het resultaat: tien nieuwe klantprofielen die de oude indeling van Starters, Doorstromers en Oversluiters inmiddels hebben vervangen. De verkenning zijn we destijds gestart met 14 hypotheeklabels en onze business intelligence partner Hippoline. Als eerste zijn we begonnen met het benoemen van de sterke kenmerken van een hypotheekaanvraag. Denk daarbij aan kenmerken zoals LTI, LTV, leeftijd, NHG, type inkomen, nieuwbouw en nog 35 andere. Dit resulteerde in maar liefst 8,7 biljoen combinaties in Excel. Duidelijk een onwerkbaar geheel.

Dat bracht ons bij de volgende stap. Bij ongeveer 400.000 hypotheekaanvragen zijn de geïdentificeerde kenmerken gecombineerd met verschillende clustertechnieken, waaronder PCA (principale componenten analyse). Hieruit kwamen de tien klantprofielen zoals we die nu gebruiken. HDN-leden kunnen via ons dashboard dieper inzoomen op die tien klantprofielen. Daarmee ondersteunt HDN de aangesloten ketenpartijen bij gerichte analyses, zodat zij de consument beter kunnen faciliteren in bijvoorbeeld proces- en/of productoptimalisatie.

Klantgroepen in beeld

Hierna geef ik per klantgroep aan wat er zich afspeelt. Wat zijn nu in het kort de belangrijkste ontwikkelingen die zich op dit moment in de verschillende klantgroepen aftekenen? 2021 was écht een oversluitjaar. Kijk je echter verder dan zie je dat heel Nederland aan het klussen is geslagen. Daarnaast zien we gepensioneerden hun hypotheek verzilveren. Die blijven zitten waar ze zitten. Verder valt op dat verduurzaming steeds belangrijker wordt. In 2021 werd al bij circa 10% van de aanvragen verduurzaming toegepast. De klantgroep Verbouwer springt hier dan ook uit. Bij een verbouwing wordt vaker aan verduurzaming gedacht.

Klantprofiel Doorstromer NHG

De Doorstromer NHG vraagt een nieuwe hypotheek met NHG aan om door te kunnen stromen naar een andere koopwoning. Hierbij gaat het vrijwel altijd om de aanschaf van een woning binnen de bestaande woningvoorraad die, in vergelijking met de andere profielen, redelijk vaak wordt verbouwd.

Dit profiel kenmerkt zich middels een, naar doorstromerbegrippen, lage gemiddelde leeftijd van 39 jaar en een hypotheeksom van € 227.000 in 2021. De LTV van deze groep is gedaald van 92% in 2018 naar 82% in 2021. Het inkomen is voornamelijk afkomstig uit vast dienstverband waarbij er bij ongeveer twee op de drie aanvragen sprake is van twee hypotheekgevers.

Tot het begin van de coronapandemie was de Doorstromer NHG verantwoordelijk voor 7% van de hypotheekaanvragen. Stijgende woningprijzen zorgden ervoor dat de vraag naar hypotheken met NHG afnam. Hierdoor daalt deze groep naar gemiddeld 2,7% in 2021.

Klantprofiel Gepensioneerde

De Gepensioneerde onderscheidt zich logischerwijs met een hoge gemiddelde leeftijd van 68 jaar en een inkomen afkomstig uit pensioen of uitkering…

 

Dit kennisartikel werd eerder gepubliceerd in InFinance magazine. Bekijk hier zonder betaalmuur gratis alle tien de HDN-klantprofielen die Arjen de Bake heeft uitgewerkt.

 

Elke werkdag het belangrijkste financiële nieuws in uw mailbox? Meld u gratis aan voor InFinance Daily.

Deel dit artikel

Over de auteur

Alex Klein

Alex Klein is hoofdredacteur van InFinance, een crossmediaal platform voor financiële dienstverleners.