ACM: ‘Te weinig concurrentie bij mkb-financiering’

0

De ACM vindt dat de concurrentie op de markt voor financiering aan het mkb door banken niet optimaal is en de laatste jaren is afgenomen. De NVB vindt dat de ACM hierover een vereenvoudigd beeld van de financieringsmarkt geeft en op een aantal punten te vergaande conclusies trekt.

Chris Fonteijn, voorzitter van de Autoriteit Consument & Markt: “Op deze markt is slechts een beperkt aantal banken actief, de markt kent hoge toetredingsdrempels en er is weinig concurrentiedruk vanuit shoppende mkb’ers of alternatieve financieringsvormen. Om dit probleem op te lossen moet de overheid toetreding van nieuwe aanbieders en de groei van alternatieve financieringsvormen stimuleren. Ook is het belangrijk dat de banken duidelijker zijn over de rente die de mkb’er moet betalen.”

Afhankelijk
Het grootste gedeelte van de financiering aan het mkb komt van ABN Amro, ING en de Rabobank. Fonteijn: “Er zijn geen andere partijen actief die op grote schaal leningen en kredieten verstrekken aan het mkb. Ook zijn er aanbieders gestopt met hun activiteiten in Nederland. Omdat veel mkb’ers voor hun bedrijfsvoering afhankelijk zijn van externe financiering, is het extra van belang dat er voldoende concurrentie is. Een gebrek aan concurrentie kan leiden tot hogere financieringskosten voor het mkb, slechtere dienstverlening van banken en minder innovatie.”

Gestegen winstmarge
De toezichthouder constateert dat de winstmarge van banken op mkb-financiering de laatste jaren is gestegen. Fonteijn: “Dit duidt op een afname van de concurrentie op deze markt. Een verklaring hiervoor is dat banken begrensd zijn in de hoeveelheid geld die zij kunnen uitlenen. Hierdoor hebben zij minder ruimte om met elkaar te concurreren. Verder bestaat er een risico dat de drie grote banken hun marktgedrag stilzwijgend coördineren. Toetreding van nieuwe partijen zal extra concurrentie brengen, de mogelijkheid op stilzwijgende coördinatie beperken en de totale financiering aan het mkb vergroten. De hoge toetredingsdrempels tot deze markt bemoeilijken dit.”

De constatering dat de ‘verwachte winstmarge’ van banken de laatste twee jaar is gestegen, bewijst volgens de NVB niet dat er ook echt winst is gemaakt en dat daardoor de concurrentie is verminderd. “Er is in het onderzoek alleen met economische modellen gewerkt; zo geven twee banken volgens de ACM aan juist verlies te lijden op de mkb-financiering. Onderzocht is niet of de lage winstgevendheid van mkb-kredieten niet eerder een belangrijke barrière voor toetreding vormt”, aldus de NVB.

Meer toetreding
Het is volgens de ACM van belang dat er meer toetreding komt. Fonteijn: “Wij roepen de overheid daarom op de eerdere aanbevelingen van ACM om toetredingsdrempels te verlagen, op te volgen. Om mkb’ers te stimuleren meer te gaan shoppen moeten banken meer informatie verstrekken over belangrijke kenmerken van het financieringsaanbod, en overstapdrempels verlagen.”

NVB: “Dat de afgelopen jaren minder krediet is verstrekt, heeft vooral ook te maken met de terugval en een te geringe kwaliteit van de vraag, zo blijkt uit studies van DNB. Het ‘risico van stilzwijgende coördinatie’ waar de ACM op wijst, is een theoretisch begrip uit de economische wetenschap; dit bestaat altijd op een markt met een relatief beperkt aantal spelers, bestond dus ook al voor de kredietcrisis en is daarmee niet aangetoond. Hoge toetredingsdrempels, bijvoorbeeld als gevolg van vergunningvereisten en andere regels, zijn een zaak van de overheid en de toezichthouders.”

Alternatieve financieringsvormen
De NVB zegt aandacht voor alternatieve financieringsvormen te stimuleren, onder andere via de vernieuwde Ondernemerskredietdesk. “Het Nederlandse mkb leunt relatief sterk op banken; circa 80% van de financiering komt van banken. Daarom steunt de NVB initiatieven aan de kant van versterking van het eigen vermogen, achtergestelde leningen en de rol van externe investeerders, plus de aandacht voor alternatieven in de vorm van kredietunies en crowdfunding. De ACM gaf vorig jaar al aan veel te verwachten van de Europese bankenunie en een volledig vrij verkeer van kapitaal in Europa voor de concurrentie in de bankensector. Als banken mede door deze ontwikkelingen niet meer door de overheid hoeven te worden gered, verliezen zij een oneigenlijk concurrentievoordeel. Wij steunen deze ontwikkelingen van harte en verwelkomen ook nieuwe toetreders op de Nederlandse markt”, aldus de NVB.

Elke werkdag het belangrijkste financiële nieuws in uw mailbox? Meld u gratis aan voor InFinance Daily.

Over de auteur

Redactie InFinance

De redactie is verantwoordelijk voor de dagelijkse nieuwsupdates op de website InFinance.nl en nieuwsbrief InFinance Daily.

Reacties zijn gesloten voor dit bericht.